- Onderzoek , Student
- 18/10/2019
Hoe groen is een komkommer?
De voedselindustrie is verantwoordelijk voor een kwart van de uitstoot van broeikasgassen, maar voor consumenten is het vaak lastig te bepalen welk voedsel nu ‘groen’ is. Het nieuwe studententeam FoodRoots denkt daar een oplossing voor te hebben. Woensdag, op Wereldvoedseldag, presenteerde oprichter Thomas Fransen zijn plannen tijdens een lunchlezing van Technology for Global Development.
Minister van Landbouw Carola Schouten bepleit een transitie naar duurzame, ‘circulaire’ landbouw, vertelde Thomas Fransen tijdens de TGD-lezing, maar zo’n overgang is makkelijker gezegd dan gedaan. “Zelfs als iedereen het erover eens is dat er iets moet gebeuren, is het in het huidige systeem niet makkelijk om de eerste stap te zetten. Zeker niet voor de boeren, die kampen met kleine winstmarges, een beperkte onderhandelingsmacht en een dichtgetimmerd netwerk aan regels.”
Toch gelooft de student Sustainable Innovation dat consumenten bereid zijn om iets meer te betalen voor voedsel dat gegarandeerd duurzamer is geproduceerd. Dat is volgens Fransen mogelijk via een duurzaamheidsscore, die bijvoorbeeld aangeeft hoeveel water er is gebruikt voor het verbouwen van een product, hoeveel broeikasgassen en stikstofverbindingen daarbij zijn vrijgekomen, en welk effect het heeft op de biodiversiteit.
Om zo’n duurzaamheidsstandaard te introduceren is een studententeam, als outsider zonder commerciële belangen, bij uitstek geschikt, betoogde Fransen. “Studenten kunnen verandering in gang zetten. Dat zie je in de auto-industrie bijvoorbeeld aan het Solar Team Eindhoven, waaruit nu Lightyear is voortgekomen.”
Het plan is om binnen FoodRoots, sinds begin deze maand officieel een studententeam van de TU/e, een digitale infrastructuur te ontwikkelen waarmee voedselproducten gevolgd kunnen worden van stal, akker of boomgaard naar de schappen in de supermarkt. Ook elke transport- en verwerkingsstap wordt inzichtelijk gemaakt, met op elk punt in de keten de bijbehorende prijzen.
“De bedoeling is dat er een impactscore op de verpakking komt te staan, die aangeeft hoe duurzaam het product is”, licht Fransen toe. “Via een QR-code kan de consument meer details zien, bijvoorbeeld hoeveel de boer heeft ontvangen. Dat is vaak maar een klein percentage, voor een komkommer die in de supermarkt een euro kost, krijgt de boer slechts zo’n tien cent.”
Democratische controle
De achterliggende technologie wordt een zogeheten Tangle, een energiezuinige variant op blockchain waarbij elke transactie geverifieerd wordt door minimaal twee volgende transacties. Dat moet volgens Fransen garanderen dat de gegevens waarop de duurzaamheidsscore wordt berekend ook daadwerkelijk kloppen. “Bij de bestaande labels moet je de producent maar geloven. Dit systeem is echter niet gebaseerd op vertrouwen, maar op een soort democratische controle door alle deelnemers.”
Als voorbeeld van een slimme toepassing noemt de oprichter van FoodRoots een fles olijfolie van de Lidl. “Via de QR-code kun je zien dat de Spaanse olijfboer voor de ingrediënten maar een paar cent heeft gekregen. Je zou bijvoorbeeld kunnen regelen dat de consument ervoor kan kiezen dat het statiegeld van de fles, zeg tien cent, direct naar deze boer wordt overgemaakt. Dat geeft zo’n boer de middelen om duurzamer te gaan werken. Als je daarentegen tien cent bovenop de verkoopprijs doet, moet dat verdeeld over alle partijen in de keten, en blijft er voor de boer weinig over.”
FoodRoots bevindt zich nog in de opstartfase en zoekt nog enthousiaste studenten om de hierboven beschreven plannen te realiseren. Geïnteresseerden kunnen zich via e-mail melden bij Thomas Fransen.
Discussie