- Onderzoek
- 22/05/2019
Onderzoeksrapport over breedplaatvloeren zal stof doen opwaaien
Twee jaar terug stortte een deel van de in aanbouw zijnde parkeergarage van Eindhoven Airport in. Niemand raakte gewond, maar de schrik zat er goed in. Simon Wijte, deeltijdhoogleraar bij Bouwkunde en directielid bij Adviesbureau Hageman, voerde samen met TNO en in opdracht van het ministerie van Binnenlandse Zaken in het lab van zijn faculteit een grondig onderzoek uit naar de constructiefout in de breedplaatvloeren. Vandaag werd het rapport voorgelegd aan de Tweede Kamer en Wijte verwacht dat de consequenties ervan aanzienlijk zullen zijn. “Onze aanbeveling is om alle utiliteitsgebouwen vanaf 1999 waarbij gebruik gemaakt is van deze constructie, gefaseerd te gaan controleren."
Op zaterdagavond 27 mei 2017 stort in enkele seconden een aanzienlijk deel van de in aanbouw zijnde parkeergarage van Eindhoven Airport in. Dat tijdstip is een geluk bij een ongeluk, want niemand raakt gewond. Deeltijdhoogleraar Simon Wijte wijst daar tijdens het gesprek in Vertigo ook nog eens op en voegt eraan toe: “Bij de voltooiing had onder de garage een McDonalds gezeten en die zou op een zaterdagavond goed gevuld zijn geweest.” Een scenario om van te rillen, maar Wijte moet ook bekennen dat het hem als wetenschapper een uiterst interessant onderzoeksonderwerp heeft opgeleverd. In het lab van de faculteit Bouwkunde zijn de afgelopen twee jaar alle proeven uitgevoerd die de belasting van de breedplaatvloeren onder de loep namen.
Vier maanden na het ongeluk komen zijn adviesbureau en TNO, beide onafhankelijk van elkaar, met een eerste voorlopige onderzoeksrapportage. De oorzaak van het ongeluk is terug te voeren op de breedplaatvloeren die bij de bouw van de garage zijn toegepast. Doordat de breedplaat, die al in de fabriek wordt geprefabriceerd van zelfverdichtend beton, niet is opgeruwd, kan het beton dat er nadien als druklaag op wordt gestort, zich niet goed hechten. Wijte: "Als de vloer gereed is, vindt de overdracht van trekkrachten van de ene gewapende breedplaat naar de andere plaats via koppelstaven die op de breedplaten in de druklaag is opgenomen. Maar het aansluitvlak tussen de breedplaat en het ter plaatse gestorte beton is door het slecht hechten niet sterk genoeg en er ontstaat een scheur in het aansluitvlak, langs de koppelwapening."
De belasting op het moment van bezwijken werd volgens Wijte veroorzaakt door het eigen gewicht; circa 9 Kilonewton (kN) per vierkant meter. "De extra gebruiksbelasting zou 1,5 kN/m² zijn. De constructie is zo ontworpen dat hij circa driemaal zijn eigen gewicht had moeten dragen. Er zit dus een hele stevige marge op. Maar in dit geval met deze detailfout in de constructie stortte de vloer al door zijn eigen gewicht in.”
Lees verder onder de foto.
Rekenregels
De conclusies in het rapport dat vandaag gepresenteerd wordt aan de Tweede Kamer, zullen heel wat stof doen opwaaien, verwacht Wijte. “Onze aanbeveling is om alle utiliteitsgebouwen vanaf 1999 waarbij gebruik gemaakt is van deze constructie, gefaseerd te gaan controleren. De overheid zal daarvoor een onderzoeksplicht opleggen, die door de afdeling Bouw- en Woningtoezicht van gemeentes moet worden gehandhaafd. De rekenregels waarmee je kunt onderzoeken of een breedplaatvloer veilig is, hebben we opgesteld en zijn ook in dit rapport terug te vinden.” Deze onderzoeksplicht betreft is gebouwen met een hoog risico, zogeheten CC3-gebouwen.
Om hoeveel gebouwen het uiteindelijk gaat, kan Wijte niet zeggen. “Daarvan is geen inventarisatie beschikbaar, maar elke gemeente moet vrij snel kunnen nagaan welke gebouwen er binnen hun gemeente onder vallen. Gelukkig hebben we het hier over een groep ‘jonge’ gebouwen, waar hopelijk nog voldoende informatie over beschikbaar is. Al bewaren niet alle eigenaren de informatie over hun panden. Dat is eigenlijk heel raar, want als je een nieuwe auto hebt gekocht, bewaar je toch ook altijd de handleiding die je daarbij krijgt. Mocht niet meer te achterhalen hoe een betonconstructie precies is opgebouwd, dan moeten mogelijke belastingsproeven of destructief onderzoek worden uitgevoerd.”
Het rapport adviseert ook om de controles gefaseerd uit te voeren. Wijte: “Begin eerst met de gebouwen waarbij grote gevolgen te verwachten zijn ten aanzien van het verlies van mensenlevens. Je hebt dan over gebouwen die hoger zijn dan zeventig meter en verpleeg- en ziekenhuizen, waar mensen minder mobiel zijn. Daarna kun je denken aan scholen en kantoorgebouwen.” Wijte benadrukt tot slot nog maar eens dat er nu geen direct gevaar is, “maar er zijn nu eenmaal bouwvoorschriften en -reglementen en het is de taak van de overheid om die vast te stellen en te handhaven. Het is de verantwoordelijkheid van de eigenaren om hieraan te voldoen.”
Simon Wijte werd in april 2014 aangesteld als deeltijdhoogleraar Sustainment of Concrete Structures bij de faculteit Bouwkunde, de faculteit waar hij in 1989 was afgestudeerd bij de groep Constructief Ontwerpen. Dat jaar trad hij in dienst bij Adviesbureau Hageman, waar hij sinds 2004 lid is van de directie.
Discussie