Vier jaar geleden moesten ruim 573.000 oud-studenten hun studieschuld aflossen bij Dienst Uitvoering Onderwijs (DUO). Van hen had dertien procent een zo grote betalingsachterstand dat ze de deurwaarder op hun dak kregen. Inmiddels is dit aandeel gedaald naar acht procent: het ging in 2018 nog om ruim zestigduizend studenten.

Een woordvoerder van DUO is “licht positief” over deze daling. Volgens haar worden er minder deurwaarders ingezet omdat DUO veel actiever dan voorheen persoonlijke betalingsregelingen treft. Een andere verklaring voor de daling is dat (nog) niet alle schulden zijn overgedragen aan het Centraal Justitieel Incassobureau, dat de incasso’s in 2017 overnam van DUO. Verder mag een oud-student sinds enkele jaren een hogere betalingsachterstand hebben voordat een deurwaarder wordt ingeschakeld.

Aantal oud-studenten met een studieschuld. Peildatum: 31 december van het betreffende jaar. Bron: DUO

Aantal oud-studenten die te maken hebben met deurwaarders vanuit DUO. Peildatum: 31 december van het betreffende jaar. Bron: DUO

Vertrokken

Van sommige oud-studenten met een betalingsachterstand ontbreekt ieder spoor, meestal omdat zij naar het buitenland zijn vertrokken. Daardoor bleef in 2018 een bedrag van 76 miljoen euro openstaan. In 2015 was dat nog 81 miljoen euro.  

Voormalig onderwijsminister Jet Bussemaker richtte haar pijlen in 2012 op deze groep ‘onvindbare’ schuldenaren. DUO ging buitenlandse incassobureaus inschakelen en ook werden paspoorten in een signaleringssysteem gezet. Die aanpak lijkt nog altijd succesvol.

Er zijn verschillende redenen waarom oud-studenten hun studieschuld niet of te laat terugbetalen. Zij hebben bijvoorbeeld te weinig geld of lezen hun online post van DUO niet. Sommigen willen simpelweg niet betalen, maar dat is volgens DUO slechts een klein groep.

“We blijven het onderwerp aankaarten. We communiceren nu vaker met oud-studenten voordat hun aflosperiode begint. Sinds kort bellen we ook op als we zien dat mensen die voor het eerst moeten terugbetalen, al op achterstand komen”, zegt de woordvoerder.

Terugbetalen

Oud-hbo’ers en wo’ers die onder het leenstelsel vallen, hebben 35 jaar de tijd om hun schuld bij DUO af te lossen. Zij beginnen daar niet direct mee. Het aflossen start twee jaar nadat de studiefinanciering is gestopt, al loopt de rente in die periode wel door. Het af te lossen maandbedrag is afhankelijk van het inkomen en wie te weinig verdient betaalt niets terug. Als de aflosfase eindigt, wordt een eventuele restschuld kwijtgescholden.