Alle vrouwelijke nieuwkomers vallen straks onder het zogeheten Irène Curie Fellowship-programma en krijgen een startpakket op maat. Het College van Bestuur stelt voor elke vrouwelijke Fellow een ton beschikbaar voor eigen onderzoek en daarnaast is er voor hen een speciaal mentoringprogramma.

“We hechten bijzonder veel waarde aan gelijke waardering en kansen voor vrouwen en mannen”, zegt rector Frank Baaijens. “Het is al langer bekend dat een divers personeelsbestand beter functioneert. Het leidt tot betere strategieën, creatievere ideeën en snellere innovatie. We hebben om die redenen al jaren maatregelen om het lage percentage vrouwen in de wetenschappelijke staf van de TU/e te verhogen, maar we gaan te langzaam vooruit. We zijn ons ervan bewust dat we met een impliciete genderbias kampen. Het feit dat we de komende jaren onze wetenschappelijke staf flink gaan uitbreiden, gebruiken we nu om op dat vlak in een keer een grote stap te zetten.”

Discriminatoir 

Ellen Konijnenberg, lid van personeelsfractie PUR, plaatste maandagmiddag in de U-raadsvergadering bij het positieve advies voor de maatregel toch enkele kanttekeningen namens de Commissie Personeelsbeleid. Zo liet ze weten dat de raad de maatregel in eerste instantie als discriminatoir had beschouwd en dat de maatregel daarom ook negatief ontvangen was. Konijnenberg: "Echter, we erkennen dat eerdere maatregelen niet het gewenste resultaat hebben gehad op het gebied van diversiteit en dat striktere maatregelen  - zoals de nu voorliggende - noodzakelijk zijn om het doel van een evenwichtige representatie te bereiken. Verder denken we dat een verhoging van het aandeel vrouwelijke universitair docenten, universitair hoofddocenten en hoogleraren positief zal werken op het aantrekken van vrouwelijke studenten."

De commissie deed ook enige aanbevelingen. Zo moet actief actie worden ondernomen om enerzijds de kwaliteit van de aan te nemen vrouwen te waarborgen en buiten discussie te stellen en anderzijds moet duidelijk gemaakt worden dat discriminatie en intimidatie als gevolg van deze maatregel niet getolereerd zal worden. Rector Baaijens zei dat hier zeker op toegezien zal worden.

Ook vraagt de commissie om selectiecommissies te trainen om op een andere manier te kijken naar kennis, talent en expertise van vrouwelijke kandidaten, "om de bias vanuit het mannenbolwerk te doorbreken en hun potentieel - dat zeker vergelijkbaar is met dat van mannen - beter op waarde te schatten", aldus Konijnenberg.

De commissie maakt zich daarnaast zorgen dat deze maatregel de werkdruk op korte termijn niet zal verlichten en mogelijk zelfs zal verhogen en vraagt het CvB daarom "om bij de beheerseenheden aan te dringen op concrete plannen voor het monitoren van de werkdruk,  het aanstellen van ambassadeurs en het nemen van concrete maatregelen."

Heropenstelling

Per 1 juli gaat de TU/e officieel van start met de toekenning van de Irène Curie Fellowships en dit programma loopt minimaal vijf jaar door. In die tijd heeft de universiteit ruim honderdvijftig vaste vacatures te vullen. Of die allemaal onder het programma gaan vallen, is nog niet zeker. De eerste anderhalf jaar geldt de voorkeursbehandeling voor alle vacatures, vanaf 2021 wordt het programma jaarlijks geëvalueerd en wordt het percentage eventueel bijgesteld.

Als voor een vacature binnen een half jaar geen goede vrouwelijke kandidaat is gevonden, wordt die opnieuw opengesteld, maar dan buiten het programma. Voor de heropenstelling geldt nog steeds dat de sollicitatiecommissie minimaal een vrouwelijke kandidaat en een mannelijke kandidaat moet voordragen. Voor minimaal de helft van alle nieuw aangestelde universitair docenten wil de TU/e dat dit een vrouw is. Het minimumpercentage voor universitair hoofddocenten en hoogleraren ligt op 35 procent. De maatregel voldoet volgens het College van Bestuur aan de Europese wetgeving, die toestaat dat een organisatie gericht personeel mag werven onder ondervertegenwoordigde groepen.

Wanneer een faculteit binnen een functiegroep het percentage van vijftig procent vrouwelijke staf bereikt, kan de faculteit ervoor kiezen een vacature buiten het Irène Curie Fellowship-programma te openen. Verder is het voor een faculteit mogelijk om een vacature toch in te vullen met een mannelijke kandidaat van exceptionele kwaliteit, waarbij haast is geboden om die aan te stellen. Maar dit soort uitzonderingen mag slechts worden toegepast bij maximaal tien procent van alle vacatures van een faculteit.

Over zes maanden wil de U-raad geïnformeerd worden over de voortgang en de resultaten van de maatregel. Het verzoek van de U-raad, een evaluatie over twee jaar, werd door de rector qua tijdsduur nog aangescherpt. Het CvB wil zo'n evaluatiemoment al na een jaar.

Irène Curie Followship-programma

Irène Curie (officieel Joliot-Curie, 1897-1956) won in 1935 de Nobelprijs voor de Scheikunde en was een actief voorvechter van vrouwenrechten in onderwijs en wetenschap. Ze is de dochter van de eveneens beroemde wetenschapster Marie Curie, de eerste vrouwelijke Nobelprijswinnaar. Baaijens: “Irène Curie staat symbool voor de volgende generatie vrouwelijke wetenschappers die we willen aantrekken.” Wanneer een geschikte kandidate zich meldt voor een vacature uit het Irène Curie Fellowship-programma, gaat de universiteit direct met haar in gesprek. De universiteit helpt bij het vinden van een aanstelling van een eventuele partner. Verder worden de Irène Curie-Fellows geholpen hij het opzetten van een eigen onderzoekslijn.