- De universiteit , Campus
- 12/12/2019
Profpraat | Beloon elektrische auto met 130
Om de stikstofuitstoot te beperken, gaat vanaf midden maart de snelheid op de Nederlandse snelweg omlaag naar 100 kilometer per uur. Prima, zegt Next Nature Network directeur en TU/e University Fellow Koert van Mensvoort, maar maak een uitzondering voor de emissieloze elektrische automobilist. Met een petitie wil hij aanzetten tot het belonen van duurzaam gedrag. Carlo van de Weijer, directeur TU/e Strategic Area Smart Mobility, ziet helaas veel praktische bezwaren.
Nog even kort samengevat: In mei dit jaar oordeelde de Raad van State dat het Programma Aanpak Stikstof niet langer gebruikt mag worden als basis voor het verlenen van vergunningen voor ‘activiteiten die extra stikstofuitstoot veroorzaken’. Dat betekent geen aanleg van een extra snelweg of uitbreiding van een veehouderij, maar ook het stilleggen van duizenden bouwprojecten. Om de woningbouw op korte termijn weer op gang te helpen, besloot het kabinet recent de maximumsnelheid op de snelweg overdag van 130 naar 100 kilometer per uur te verlagen om zo minder stikstof uit te stoten.
“Een goed plan om het stikstofprobleem aan te pakken door minder hard te rijden”, zegt Koert van Mensvoort, filosoof en University Fellow Next Nature aan de faculteit Industrial Design. “Maar op deze manier worden ook auto’s meegenomen die helemaal geen uitstoot veroorzaken. Dit is bij uitstek een maatregel om de boel eens om te draaien: beloon een duurzame optie. Want duurzaamheid wordt bijna altijd als vanzelfsprekend geassocieerd met sober, zuinig, calvinistisch. De grauwe geitenwollensok. Laten we hier in deze tijd nu eens een positieve draai aan geven.”
Petitie
Met een petitie hoopt Van Mensvoort de elektrische automobilist buiten de verlagingsmaatregel te houden, maar bovenal wil hij een discussie over het duurzaamheidsimago aanzwengelen. Dat werkt, al gaat die discussie merendeels over het 130-voorstel zelf. Zo noemt Carlo van de Weijer, directeur Smart Mobility TU/e, het idee “praktisch onhaalbaar”, hoewel hij het zeker eens is met het stimuleren van goed gedrag. “Een extra rijbaan reserveren voor elektrische auto’s die 130 rijden, betekent voor de drukke Nederlandse snelwegen een enorme capaciteitsterugval. In tegenstelling tot Oostenrijk - waar de dynamische snelheidsaanpassing niet voor elektrische voertuigen geldt - leidt zo’n uitzondering bij ons wél tot grote problemen. En dan heb ik het nog niet eens over onveiligheid en lawaaitoename.”
Van Mensvoort beaamt dat er goed naar de implementatie van het idee gekeken moet worden. Toch zijn er zeker plekken die in aanmerking komen om desnoods een hele rijbaan te reserveren voor 130. “Kijk naar de A2 tussen Amsterdam en Utrecht, die is zo breed dat er wel een vliegtuig op kan landen. Een paar plekken is beter dan niets, het gaat bovendien om de principiële vraag: nemen we elektrische auto’s mee in deze stikstofreductiemaatregel? En qua veiligheid: nu zijn er ook auto’s en al het vrachtverkeer dat 80 km/uur rijdt, een groot snelheidsverschil.”
Verkeersveiligheid
Volgens Van de Weijer is dit wel erg kort door de bocht. “Verkeersveiligheid is een complexe materie. Met een lagere gemiddelde snelheid en minder snelheidsverschil is de kans op dodelijke ongelukken een stuk kleiner. Aan de andere kant raken mensen die langzamer rijden mogelijk sneller verveeld en roept de verleiding van de mobiele telefoon. Of kiezen automobilisten eerder voor het afsnijden via provinciale wegen, een stuk minder veilig dan de snelweg. Het is nog maar de vraag wat onder de streep nu daadwerkelijk veiliger is.”
En, benadrukt Van de Weijer, de meeste elektrische rijders willen niet eens 130 kilometer per uur rijden. “In een elektrische auto word je heel direct met je verbruik geconfronteerd, je voert als het ware een wedstrijdje met je eigen auto. Hoe harder je rijdt, hoe minder zuinig en daarom zie je elektrische bestuurders ook nooit zo scheuren. Rijd je wat langzamer, dan komt dat je actieradius zeker ten goede.” Van Mensvoort wil de keuze bij de bestuurder laten: “'Hoeft niet' is iets anders dan 'mag niet'. Ik rij zelf niet elektrisch - wel meestal per trein -, dus ik ben niet zo iemand in een dikke Tesla die roept dat hij harder wil. Maar de mensen die nu een elektrische auto hebben, betalen eigenlijk te veel om infrastructuur, fabrieken en de productieketen mogelijk te maken. Mogen ze ook eens een pleziertje hebben? Elektrisch rijden heeft de toekomst. Laten we onze nieuwe heilige koe dan ook op alle mogelijke manieren stimuleren.”
Discussie