- De universiteit
- 30/08/2019
Miljoenen voor onderzoek naar ethisch verantwoorde innovatie
Wetenschappers van onder meer de TU/e gaan nieuwe methoden ontwikkelen om technologieën als kunstmatige intelligentie en moleculaire biologie moreel te evalueren. De ethici, filosofen en technisch wetenschappers van in totaal zeven onderwijsinstanties ontvangen daarvoor een bijdrage van 17,9 miljoen euro van het Ministerie van OCW. Zes groepen topwetenschappers van verschillende Nederlandse universiteiten krijgen in totaal 113,8 miljoen euro voor fundamenteel onderzoek. De beurzen maken deel uit van het zwaartekrachtprogramma van het ministerie.
Het onderzoek van de TU/e zal zich vooral richten op de invloed van biomedische en digitale technologieën op het zelfbeeld en zelfbegrip van de mens. Begrippen als autonomie, lichamelijkheid, sterfelijkheid en transcendentie komen door innovaties als genetische manipulatie en kunstmatige intelligentie op losse schroeven te staan.
Denk aan stamcelonderzoek naar ziektes als Parkinson, dat steeds vaker gebruik maakt van hybride mens-dier-embryo’s. Wat betekent dat voor het onderscheid tussen mens en dier, dat zo lang bepalend is geweest voor onze normen en waarden, en onze wetgeving?
Vanuit de TU/e zijn onder meer TU/e-hoogleraren Wijnand IJsselsteijn en Anthonie Meijers betrokken. IJsselsteijn is erg blij met de beurs. “Technische universiteiten hebben een rol en verantwoordelijkheid waar het gaat om de menselijke, maatschappelijke, en ecologische consequenties van technologie. De toekenning van dit programma onderstreept het belang van ethische reflectie en verantwoording bij technische innovaties, en geeft ons de middelen om ook de ethiek zelf waar nodig te vernieuwen.”
De onderzoekers spreken van een ‘heroriëntatie op het gebied van de ethiek van technologie’. Ze gaan binnen het programma nieuwe methoden ontwikkelen die noodzakelijk zijn om de nieuwe disruptieve technologieën te begrijpen, moreel te evalueren, en zo nodig in te grijpen in de wijze waarop de technologie zich ontwikkelt. Bijkomend doel is om de ethiek en filosofie in brede zin te vernieuwen door te onderzoeken hoe klassieke ethische waarden en filosofische begrippen een andere betekenis krijgen door moderne technologie.
Het project is het eerste op het gebied van filosofie dat een bijdrage ontvangt uit het Zwaartekracht-programma. Het programma, dat wordt gefinancierd door het Ministerie van OCW, richt zich op excellente wetenschappelijke onderzoeksprogramma’s. NWO, de nationale wetenschapsfinancier, begeleidt het programma in opdracht van het ministerie. In deze ronde is aan zes projecten een bijdrage toegekend van in totaal 113,5 miljoen euro. Met de bijdrage kunnen toponderzoekers gedurende een periode van tien jaar vernieuwende onderzoeks- en samenwerkingsactiviteiten ondernemen met een fundamenteel karakter.
Bij de andere vijf consortia zijn geen TU/e-onderzoekers betrokken.
Meer informatie over het onlangs aan de TU/e opgerichte Eindhoven Artificial Intelligence Systems Institute (EAISI) is inmiddels terug te vinden op deze site.
Discussie