Als het aan het kabinet ligt, zijn nieuwe studenten vanaf 2020 duurder uit als ze hun studieschuld gaan aflossen: bij een gemiddelde lening (21.000 euro) en een bovenmodaal inkomen, betalen zij maandelijks 12 euro meer rente dan de huidige generatie. Lossen zij 35 jaar lang af, dan kost hun dat vijfduizend euro extra.

Het plan, uit de koker van CDA en ChristenUnie, moet de schatkist zo’n 226 miljoen euro per jaar opleveren. Dat bedrag wordt niet direct geïnvesteerd in het onderwijs, maar moet bijdragen aan meer solide overheidsfinanciën.

Eerder gaf minister Van Engelshoven in antwoord op vragen uit de Eerste Kamer al aan dat de hogere rente niets aan de toegankelijkheid van het hoger onderwijs zal veranderen. Studenten kunnen immers gebruikmaken van studielening en ov-kaart en krijgen eventueel een aanvullende beurs. Ze verwees naar de jaarlijkse Monitor Beleidsmaatregelen, waaruit volgens haar blijkt dat leenaversie geen doorslaggevende reden is om niet te gaan studeren.

Effect

Maar geeft dit onderzoek wel genoeg onderbouwing voor dit oordeel, vroegen de PvdA-senatoren zich af. In de Monitor is niet gevraagd of de renteverhoging invloed heeft op de keuze om wel of niet te gaan studeren. Moet de minister niet eerst aanvullend onderzoek doen naar de mogelijke effecten daarvan?

Niet nodig, vindt de minister. De renteverhoging raakt studerenden niet, want gaat pas in als afgestudeerden hun studieschuld gaan afbetalen. “Ook nu weet een student bij aanvang van de studie niet hoe de rente zich gedurende zijn studie en de 35 jaar van terugbetaling zal ontwikkelen.” Wel zegt ze toe dat de regering de ontwikkelingen van het leengedrag en de effecten op de toegankelijkheid in de gaten zal blijven houden.

Brandbrief

De senatoren van GroenLinks, PvdA en SP wilden van de minister weten hoe ze aankijkt tegen het protest van maatschappelijke- en jongerenorganisaties, verwoord in een brandbrief aan de Eerste kamer. Zij zijn allemaal tegen het voorstel voor de renteverhoging en de extra kosten die deze met zich meebrengt voor studenten.

“De maatregel zorgt niet voor hogere kosten voor studenten, maar voor toekomstige oud-studenten, en alleen als zij genoeg verdienen”, luidde het antwoord van Van Engelshoven. Ze vindt een geringe stijging van de maandelijkse kosten “aanvaardbaar” en zegt dat ze over de maatregel contact heeft gehad met de landelijke studentenorganisaties. Naar verwachting gaat de Eerste Kamer nog deze maand in debat over het wetsvoorstel.