Vorig jaar waren de onderhandelingen tussen universiteitenvereniging VSNU en de Britse uitgeverij over toegang tot de artikelen nog stukgelopen, omdat OUP geen aanbod voor “betaalbare open access” zou hebben gedaan. De uitgeverij heeft haar tijdschriften echter niet op zwart gezet en Nederlandse wetenschappers hadden wel gewoon leestoegang.

Nu zijn de partijen er dus alsnog uitgekomen. De afspraken treden per direct in werking. De deal is volgens VSNU-onderhandelaar Anton Pijpers, collegevoorzitter van de Universiteit Utrecht, een belangrijke stap vooruit. “Kennis die met publiek geld is betaald moet ook voor het publiek beschikbaar zijn, net als voor alle onderzoekers. Deze overeenkomst laat zien dat belangrijke uitgevers als OUP dit begrijpen en bereid zijn ernaar te handelen, wat goed nieuws is voor de universiteiten.”

Ommezwaai

De inzet van de VSNU is dat alle Nederlandse wetenschappelijke publicaties vanaf het jaar 2020 voor iedereen vrij toegankelijk zijn. Dat vergt een financiële ommezwaai. In het oude model betalen universiteiten voor peperdure abonnementen, terwijl publiceren voor wetenschappers gratis is. In het nieuwe model betalen wetenschappers voor het publiceren en mag iedereen (van wetenschapper tot hobbyist) hun artikelen gratis lezen.