De laatste dag van februari is begin deze eeuw door de Canadese patiëntenvereniging uitgeroepen tot International RSI Awareness Day omdat het de minst repetitieve dag van het jaar is. RSI staat voor Repetitive Strain Injury en is een blessure die ontstaat door het steeds opnieuw en op dezelfde manier belasten van je spieren of gewrichten.

De TU/e Arbo- & Veiligheidsorganisatie gebruikt de meer medische term KANS, wat staat voor Klachten aan Armen, Nek en Schouders. “RSI is een oude benaming”, zegt medewerker Marcel Vliex. ”Het ontstaan van KANS hangt samen met langdurig achter beeldschermen werken. Een eenduidige oorzaak is veelal niet te geven. Maar in het algemeen wordt aangenomen dat een bewegingsarme werkomgeving, waarbinnen medewerkers veel stilzitten, een grote belasting is, die bij een foute houding of een fout ingestelde werkplek tot klachten kan leiden.” De Nederlandse patiëntenorganisatie noemt zich overigens nog RSI-vereniging omdat volgens haar, over het algemeen, die term beter bekend is.

Vliex weet dat fysieke klachten, waaronder ook KANS valt, in de top-drie staat van redenen voor ziekteverzuim. Tijdens de jaarlijks terugkomende voorlichtingsbijeenkomsten (de KANS Roadshows) voor nieuwe TU/e-medewerkers wordt dit ook benadrukt - net als de risicofactoren, de mogelijkheden om KANS te voorkomen en mogelijke behandelingen.

Een gouden regel om KANS te voorkomen, is volgens Vliex: “Neem ieder uur vijf minuten en iedere twee uur tien minuten pauze van je beeldscherm. Loop bijvoorbeeld even naar de koffieautomaat of het toilet, maak eens een praatje met een collega of ga even een blokje om.”

Vanuit de arbeidsomstandighedenwet is de TU/e wettelijk verplicht nieuwe medewerkers in te lichten over, binnen de werkomgeving, aanwezige risico’s zoals KANS. Om voor wat betreft KANS aan deze verplichtingen te voldoen, organiseert de afdeling Arbo, Milieu, Veiligheid en Stralingsbescherming (AMVS) jaarlijks zes bijeenkomsten: drie in het voorjaar en drie in het najaar. Gemiddeld zijn er per bijeenkomst 65 deelnemers. “Voor de medewerkers is het ook verplicht minstens eenmaal mee te doen." Daarnaast zijn binnen vrijwel iedere faculteit en dienst beeldschermconsulenten bij wie je tussendoor terecht kunt voor een werkplekadvies of met je vragen.

Zit jij goed achter je pc?

“Door flexibele werkplekken zul je vaker zelf je beeldschermwerkplek moeten instellen. Denk daarbij bijvoorbeeld aan de optimale hoogte van bureaublad, stoelzitting en dergelijke”, zegt Ankie van Steen, programmamanager Innovation@work en verantwoordelijk voor de transitie naar de beoogde manier van werken in Atlas. “Medewerkers moeten zich bewuster zijn van die optimale hoogte, maar ook van de variatie in mogelijke werkplekken. Alle arbo-werkplekken zijn vanzelfsprekend in hoogte verstelbaar en vijftien procent daarvan zijn 'zit- sta'-werkplekken.”