“Oh, heet die Jesse?”

Ricardo (19, student Technische Wiskunde) gaat niet stemmen en is er ook niet toe over te halen. “Ik heb geen interesse in de politiek. En die ene stem van mij maakt tocht niets uit. Ja, het klopt dat je nu zegt ‘als iedereen zo denkt…’ - maar niet iedereen dénkt zo. Ik weet als wiskundestudent dat één stem echt niets uitmaakt.”
Je zou denken dat het opkomstpercentage de tweedejaarsstudent dan misschien interesseert, maar nee, ook dat boeit hem niet. Informatie krijgt hij wel, voornamelijk via nu.nl en Facebook. “Ik las laatst iets over Jelle Klaver - oh, heet die Jesse? Ik weet niet meer wat hij zei.” Hij hoort andere studenten soms wel discussiëren over de verkiezingen tijdens colleges. En toevallig had hij het er net met studiegenoot Thomas Rutten (met een n!) over tijdens de lunch in het Auditorium. Thomas is wel geïnteresseerd en weet al dat hij GroenLinks gaat stemmen.
Ricardo heeft eerder wel eens gestemd. “Bij de studentenraadsverkiezingen in december heb ik op iemand gestemd van de Eindhovense Studentenraad. Dat is omdat hij mij dat vroeg. Het is een teamgenoot van me uit Heren-2 bij volleybalvereniging Hajraa.”

Stemwijzer

Hij is er nog niet helemaal uit, maar Dorus Lemmers (19, Electrical Engineering) gaat waarschijnlijk wel stemmen. “Omdat het mijn eerste keer is, wil ik het wel goed doen.” Hij vulde daarom de Stemwijzer in. “Op de eerste plaats kwam de Ondernemerspartij. Die kende ik helemaal niet. En op nummer twee staat bij mij ook een nieuwe partij: Lokaal in de Kamer. De economische standpunten van de Ondernemerspartij komen wel overeen met mijn eigen ideeën. Zij willen het makkelijker maken voor startups, de bureaucratie voor hen verminderen. Ik denk dat Nederland voorloper is, en moet blijven, op het gebied van innovaties. Met startups kun je de voorsprong behouden. De VVD denkt dat ook en die partij kwam bij mij op de derde plaats volgens de Stemwijzer.”
Dorus heeft ook op de sites van genoemde partijen gekeken “en die van D66”. De nieuwe partijen hebben minder standpunten en dat vindt Dorus wel zo overzichtelijk. “D66 heeft zoveel ideeën, het is moeilijker om daar grip op te krijgen. De overlap en de verschillen met andere partijen doorzien kost meer moeite.” Hij weet niet wat zijn ouders en drielingbroer en -zus gaan stemmen. “Dat zal ik vanavond bij het eten eens vragen.”

Géén kijksport

Hoogleraar Ruth Oldenziel (Amerikaans-Europese Techniekgeschiedenis) gaat zeker stemmen, maar waarop houdt ze vóór zich. De verkiezingen houden haar zeer bezig en regelmatig heeft ze discussies met vrienden. “Inhoudelijk gaat het dan onder andere over milieu, de sociale paragraaf en internationale betrekkingen. Hét thema is Amerika. Mensen zijn gealarmeerd en verontrust. Ik word vaak gevraagd door studentenorganisaties om te spreken over de Amerikaanse politiek. Maar ik wil geen jammerklacht horen over het land. We moeten ons niet afzetten tegen Amerika.”
Ze vervolgt: “Ik wil duidelijk maken dat politiek geen kijksport is. Het voelt soms als entertainment: ‘Kijk eens wat grappig, die Amerikanen’. Maar de zalen blijven leeg als het gaat om de Nederlandse politiek. Mijn boodschap is: ga alsjeblieft nadenken over je eigen democratie. Er ligt wel degelijk macht in het parlement. Daar maken ze de wetten die ons leven beïnvloeden. Kun je gebruik blijven maken van de ov-kaart? Worden de trottoirs waar je overheen loopt onderhouden?” Oldenziel hoopt dat alle studenten naar de stembus gaan. “Ik kan het moeilijk verkroppen dat mensen niet gaan stemmen.”

Discussie

Lotte Hoes (21, studente Biomedical Engineering) verdiept zich goed in de verkiezingen en neemt haar eerste ‘echte’ verkiezing zeer serieus. “Bij de kleinere verkiezingen heb ik niet gestemd. Maar nu gáát het echt ergens om en kan het meer gevolgen voor mezelf hebben. Ik probeer me niet te laten beïnvloeden door sociale media en korte statements. Dat geeft geen goed beeld.”
Ze heeft de Stemwijzer ingevuld, volgt de politiek en zowel binnen het gezin Hoes - waarbij de voorkeuren naar verschillende partijen uitgaan - als onder studiegenoten wordt er volop gediscussieerd. En gegrapt, als iemand bijvoorbeeld 50PLUS als stemadvies krijgt. Of, in het geval van Lotte, de Partij voor de Dieren. Ze gaat zich wel in het partijprogramma verdiepen, net als in dat van GroenLinks en van D66. “Ik kijk vooral naar de zaken die ik zelf belangrijk vind. Over de wegenaanleg heb ik bijvoorbeeld geen uitgesproken mening; ik rijd nauwelijks met de auto. Maar ik vind wel alles rondom studentenzaken belangrijk, en duurzaamheid en ook de zorg. Allebei mijn ouders zijn dokter, dat heeft daar ook mee te maken. Het is al met al een moeilijke afweging.”

Duurzaamheid

Tom Selten (23, masterstudent Industrial Engineering) mocht begin deze maand op de High Tech Campus in een College Tour-setting vragen stellen aan minister Jeroen Dijsselbloem. Zijn belangrijkste vraag: wordt het niet eens tijd voor een ministerie van innovatie en technologie? “Daar heb ik eerder met Maarten Steinbuch over gesproken en dit was een mooie kans om mijn vraag te stellen. Helaas zag Dijsselbloem nóg een ministerie erbij niet zitten, maar een apart loket mogelijk wel. Ik vind het belangrijk dat het onderwerp technologische innovaties hoog op de politieke agenda komt en dat ministeries samenwerken op dit gebied.”
Zijn politieke betrokkenheid is ‘iets van de laatste tijd’. “Toen ik teammanager van Solar Team Eindhoven was, heb ik met veel mensen gesproken en ook gemerkt hoe belangrijk het is om de regio Brainport onder de aandacht te brengen.”
Selten gaat “zeker stemmen” en waarschijnlijk op GroenLinks. “Ik voel me verbonden met klimaatverandering en ik ben tegen een te grote inkomensongelijkheid. Duurzame groei gaat bij mij hoe dan ook voor op economische groei. Daar past deze partij het beste bij. D66 overweeg ik ook nog, omdat ze met name in het onderwijs willen investeren. Ik ben alleen totaal geen voorstander van bindende ja/nee-referenda.”

Vrijheid

“Ik vind dat we een bevoorrechte positie hebben”, stelt Ineke van de Laar-van Gog, secretaresse bij ICT Services. “We hebben het echt goed in Nederland en we moeten het met z’n allen goed zien te houden. De vrijheid die we hebben, is niet vanzelfsprekend. De partij die dat ook hoog in het vaandel heeft staan, is de PvdA. Ik twijfel vooral nog tussen PvdA en D66, waarbij ik neig naar de eerste. Ik moet de partijprogramma’s nog doornemen. Ik vind het hoe dan ook lastig, de verschillen tussen alle partijen zijn niet gigantisch groot. Het debat eerder deze week bracht me ook aan het twijfelen. In de meeste partijprogramma’s zitten wel goede elementen en als ze met andere partijen gaan regeren, gaan ze toch concessies doen. En heeft het zin strategisch te stemmen?
PvdA en D66 besteden dan iets explicieter aandacht aan de onderwerpen die ik belangrijk vind. Naast die vrijheid zijn dat de zorg en het onderwijs. Het moet niet zo zijn dat alleen de rijken kunnen studeren en als kinderen goed onderwijs volgen, is de kans groter dat ze hun eigen broek kunnen ophouden. Politici moeten ook aan de lange termijn denken. We moeten niet alleen naar onszelf kijken, maar we moeten er ook voor zorgen dat onze kinderen en kleinkinderen het goed hebben.”
Eén ding weet ze honderd procent zeker: het wordt géén PVV. “Die hele toonzetting, die negativiteit. Het is stemmingmakerij. Als er iets op inhoud moet worden gezegd, geeft Wilders niet thuis.”

Wil wel, mag niet

Ze zou heel graag willen stemmen, maar mag het niet. Claire Vereecken, teamleider frontoffice IEC, woont in Nederland, maar heeft de Belgische nationaliteit. GroenLinks zou haar stem krijgen. Heel stellig zegt ze: “Ik ben links, houd me met natuur en dieren bezig en vind het milieu belangrijk.” Ze vindt opvang van migranten ook belangrijk en is vrijwilliger bij Vluchtingenwerk. “Ik geef Nederlandse taalles aan een Syrisch gezin in mijn woonplaats Schijndel. Een vader, een moeder en acht kinderen in de leeftijd van 4 tot 19, een heel klasje zo.” Vereecken is anti-Wilders, anti-extreemrechts en anti-vlees eten. “Vegetarisch ben ik voor de dieren en voor het milieu, niet voor mijn eigen lichaam.”
Ze heeft vaak discussies over ‘linkse zaken’. “Ik ben zelfs al enkele malen ge-de-friend op Facebook. Ik overstelp mensen met posts over alles wat met dieren- of mensenrechten te maken heeft of anti-Trump is. Dat wordt me niet altijd in dank afgenomen, maar ik blijf het doen.” Als ze jonger was dan de 55 jaar van nu, zou ze zeker gaan betogen tegen van alles en nog wat. “Tussen mijn 16^de en 25^ste heb ik dat veel gedaan in Brussel, tegen dictator Franco, tegen kernenergie.” Zeer politiek bewust dus, maar helaas niet gerechtigd om hier te stemmen.

Dat u het weet

Je kunt op 15 maart stemmen in MetaForum en café De Zwarte Doos (en dus níet in het Auditorium, zoals eerder en elders wordt gecommuniceerd). Ook bij het Eindhovens Studenten Corps aan de Ten Hagestraat kun je die dag terecht, evenals bij het NS-station. Je moet wel als inwoner van Eindhoven staan ingeschreven om op deze locaties te kunnen stemmen, of je moet vóór 10 maart een kiezerspas aanvragen. De meeste Eindhovense stemlokalen zijn geopend van ’s morgens 07.30 uur tot ’s avonds 21.00 uur. Aan de Stadskant van het station kun je van 06.30 uur tot 20.00 uur terecht, aan de buskant van 07.30 tot 21.00 uur. Op de gemeentesite vind je alle Eindhovense stemlocaties.

Studium Generale houdt op maandag 6 maart van 20.00 tot 21.30 uur een verkiezingsdebat. In een Lagerhuis-setting gaan politici van verschillende partijen, onder leiding van moderator Gijs Weenink (directeur DebatAcademie) en aan de hand van stellingen, met elkaar en de bezoekers in debat. De deelnemende partijen zijn VVD, PvdA, SP, CDA, D66, ChristenUnie, GroenLinks, SGP, Partij voor de Dieren, 50PLUS, VNL, DENK, Forum voor Democratie, GeenPeil en de Piratenpartij.

Drie verenigingen van ingenieurs en chemici (KIVI, KNCV en VNCI) vroegen hun leden naar hun mening over politieke twistpunten waarin techniek een rol speelt. Ruim veertienhonderd mensen hebben de enquête ingevuld. Ze kregen dezelfde stellingen voorgelegd als in de Technische Stemwijzer. Behalve D66 scoort ook de PvdA bij hen tamelijk hoog, blijkt uit een analyse van het tijdschrift De Ingenieur, dat deze stemwijzer in samenwerking met de verenigingen heeft gemaakt. Maar de verschillen tussen de partijen zijn klein.

In elk geval twee TU/e-alumni staan op de kieslijst: Jessica van Eijs (Bouwkunde) voor D66 en Teun van Dijck (Technische Bedrijfskunde) voor de PVV.

Twintig wetenschappers, onder wie TU/e-hoogleraar Maarten Steinbuch, pleiten in een open brief aan de politiek voor een ministerie van Innovatie en Technologie. De wetenschappers benadrukken dat er een visie moet worden ontwikkeld rond de robotisering van de samenleving.

De bekende kieswijzers als stemwijzer.nl en kieskompas.nl ken je allicht al. Maar wist je dat je ook de Technische Stemwijzer kunt doen? Verder is er nog de Jongerenwijzer: in twintig stellingen wordt jongeren vooral gevraagd naar de betaalbaarheid en toegankelijkheid van het onderwijs. Maar ook andere onderwerpen die op hen van invloed zijn, bijvoorbeeld eigen risico in de zorg, vaderschapsverlof en softdrugs, komen aan bod. Ook is er het Online Science Debate, met standpunten van de grootste politieke partijen met tien stellingen over onderzoek en wetenschap.