Nog nooit waren er zoveel buitenlandse studenten in Nederland. Vooral aan de universiteiten is de groei enorm: achttien procent van alle studenten in het wetenschappelijk onderwijs komt uit het buitenland. Tien jaar geleden was dat nog maar acht procent. Het aantal aanmeldingen is nog veel hoger. Het beoordelen daarvan kost veel tijd en gaat ten koste van onderwijs en onderzoek, zegt decaan Han van Dissel van de UvA-faculteit Economie en Bedrijfskunde tegen BNR Nieuwsradio.

Het probleem is dat universiteiten en hogescholen de kosten niet bij de studenten in rekening mogen brengen. Dat zou de drempel naar het hoger onderwijs verhogen en dat wil de Tweede Kamer niet.
Tegelijkertijd komen buitenlandse studenten vaak niet opdagen als puntje bij paaltje komt. Ze schieten met hagel en melden zich op verschillende instellingen aan voordat ze gaan zoeken naar beurzen en huisvesting.

Aanbetaling

Van Dissel heeft een idee: laat hen alvast wat collegegeld aanbetalen, en geef hun dat terug als ze daadwerkelijk komen studeren. Dat zou studenten dwingen beter na te denken over hun studiekeuze, en zich niet bij te veel instellingen aan te melden. Hoe hoog de aanbetaling zou moeten worden weet Van Dissel nog niet. In ieder geval maar niet te hoog; hij wil inderdaad geen onnodige barrières opwerpen. Hij overweegt ook andere manieren, zoals een examen of toets.

Op dit moment hanteren veel universiteiten een 'admission fee' die moet worden voldaan bij inschrijving. Aan de TU/e bedraagt die honderd euro. Onder druk van de studentenbonden is minister Bussemaker van plan om dergelijke verplichte bijdragen te verbieden.

Het Interstedelijk Studenten Overleg ziet dan ook niks in het plan van Van Dissel. “Wij zijn hier absoluut geen voorstander van”, zegt voorzitter Rhea van der Dong. “Als studenten het geld alleen terugkrijgen van de instelling waar ze uiteindelijk gaan studeren, is dat een boete op aanmelding bij andere instellingen. Studenten moeten de ruimte hebben om zich te oriënteren.” Toch snapt ze de frustratie van Van Dissel. Maar er zijn volgens haar andere manieren om studenten beter over hun studiekeuze te laten nadenken. “In de voorlichting of door beter verwachtingsmanagement.”