De Nagoya Gold Medal, die wordt uitgereikt door het Institute of Transformative Bio-Molecules van de universiteit van Nagoya, is een van de meest prestigieuze prijzen voor chemici. De Japanse jury looft “de unieke aanpak en inspanningen” van Meijer. Hij krijgt de prijs “voor de ontwikkeling en toepassing van nieuwe supramoleculaire systemen met unieke eigenschappen en functies”, aldus het juryrapport.

“Professor Meijers werk betreft de grondslagen van complexe moleculaire systemen. Hij heeft enorm bijgedragen aan het vakgebied van de organische chemie door de principes van de synthetische en de fysische organische chemie te combineren, wat heeft geleid tot toepassingen in de materiaalkunde en life sciences.”

De grote wetenschappelijke invloed van Meijer (1955) blijkt onder meer uit het aantal keer dat zijn werk wordt aangehaald door andere wetenschappers. Het werk telt meer dan 65.000 citaties en 9 van zijn wetenschappelijke publicaties zijn meer dan 1.000 keer geciteerd. Daarvan zijn zes publicaties op het terrein van de supramoleculaire polymeren, waarvan Meijer een van de grondleggers van is. 

In de supramoleculaire chemie staan relatief zwakke chemische bindingen centraal, die ontstaan of juist verdwijnen door bijvoorbeeld een stijging van de temperatuur of de zuurgraad. Deze supramoleculaire bindingen maken het mogelijk materialen te ontwikkelen die een gewenst gedrag vertonen.

Het ontstaan van leven

Supramoleculaire bindingen zijn ook een essentiële component van al het leven. Meijer probeert dan ook op moleculair niveau te doorgronden hoe het leven functioneert en ontstaan is, om met de opgedane inzichten nieuwe materialen te ontwikkelen voor bijvoorbeeld medische toepassingen.

De resultaten van het werk van Meijer vinden inmiddels hun weg naar toepassingen op allerlei terreinen. In het oog springend is het brede gebruik van het door Meijer ontwikkelde modulaire supramoleculaire materiaal gebaseerd op ureidopyrimidinone (UPy), onder meer in de regeneratieve geneeskunde. Het dient daarbij als mal en aansturing ineen, om lichaamseigen cellen nieuwe menselijke hartkleppen en bloedvaten te laten vormen in het lichaam. Maar ook op heel andere terreinen begint UPy zijn dienst te bewijzen, zoals in zelfherstellende plastics, draagbare elektronica en zelfs in make-up en andere cosmetica.

Bert Meijer is de oprichter van het Eindhovense Instituut voor Complexe Moleculaire Systemen. Hij won al meerdere hoog aangeschreven prijzen, waaronder de Spinozapremie in 2001. In 2014 werd hij door de KNAW ook benoemd als Akademiehoogleraar, wat bedoeld is als een oeuvreprijs.

Verder speelt de hoogleraar een sleutelrol in twee Zwaartekracht-programma’s: Functionele Moleculaire Systemen (toekenning 2012, subsidietotaal 27 miljoen euro) en Materials-Driven Regeneration (toekenning 2017, 19 miljoen euro).