VIRTUe wil “alles linken” met slim, sociaal en duurzaam huis
Studententeam VIRTUe hoopt na de zomervakantie het globale ontwerp van zijn huis van de toekomst te presenteren, eind 2017 gevolgd door de definitieve bouwtekeningen. ‘LINK’ heet het beoogde duurzaamste huis ter wereld van de TU/e’ers, dat ze in het najaar van 2018 gaan bouwen in Dubai. Het koppelen van uiteenlopende slimme en duurzame snufjes en het linken van mens en technologie staan hierbij centraal.
De precieze indeling en inrichting, de gebruikte materialen, de toegepaste technologieën - ze moeten, in overleg met beoogde partners, de komende maanden allemaal nog worden ingevuld en uitgewerkt. Maar het concept van team VIRTUe stáát en heet LINK, vertelt pr-man Alex Donkers. “We zien kansen in het linken van álles: mensen, technologieën en die twee onderling. We willen de definitie van wonen helemaal op de schop gooien.”
Veel gebouwen hebben al de nodige technieken in huis, van energiemeters tot lampen met bewegingssensors bij de voor- of achterdeur. Maar van communicatie daartússen is nauwelijks nog sprake, stelt Donkers. “In ons huis willen we al die systemen combineren tot één slim systeem, een soort huisrobot. Met dat systeem willen we het wooncomfort opkrikken, maar ook winnen aan duurzaamheid.”
Daarnaast moeten mens en techniek elkaar optimaal gaan begrijpen en aanvullen. “Over veel processen in huis hoef je straks niet meer na te denken omdat het huis dit vóór jou doet.” Donkers wijst op die eerste zomerdag waarbij je ’s ochtends vergeet je rolluiken dicht te doen waarop je slaapkamer ’s avonds bloedheet is. “Hoe handig is het dan als je huis zelf de transparantie van de ramen aanpast, zodat er minder warmte binnenkomt? Maar je kunt ook denken aan een huis dat weet wat jouw favoriete televisieprogramma is en dit automatisch voor je opzet, inclusief aangepaste verlichting voor een optimale kijkbeleving.”
Eetkamer centraal
Vooralsnog gaan de studenten (vooral TU/e’ers, maar ook enkele studenten van Fontys en Wageningen University) uit van een huis in houtskeletbouw - relatief goedkoop, licht en duurzaam, aldus Donkers. Het huis krijgt één woonlaag, goed voor circa zesentachtig vierkante meter vloeroppervlakte. De eetkamer vormt het hart van het huis, met zicht op alle andere ruimtes daaromheen. Voorop staat dat het huis niks van het stroomnet mag vragen en zelfs energiepositief moet zijn.
VIRTUe wil vooral gaan werken met bestaande technologieën, maar mikt ook op het toepassen van innovaties die nog op de markt moeten komen. Welke dit worden, is nog onderwerp van gesprek, ook in afstemming met potentiële partners. De bouwwereld is van oudsher traag, stelt Donkers - maar na de crisis beseffen veel bouwers volgens hem terdege dat verandering nodig is en dat input vanuit andere (technische) disciplines daarbij onontbeerlijk is. “We zoeken partners die onze visie op een duurzame wereld delen én die een verandering teweeg willen brengen.”
Dat neemt niet weg dat het team, behalve de support van gelijkgezinden, ook gewoonweg geld nodig heeft om zijn duurzame droom te realiseren. Hoeveel precies, dat durft Donkers op dit moment niet te zeggen. “We zitten nog in een conceptuele fase; dat zou echt nattevingerwerk zijn.”
VIRTUe hoopt na komende zomer het globale ontwerp van zijn huis plus systeem te presenteren, in december gevolgd door de definitieve, gedetailleerde bouwtekeningen. Alle teams zijn in dat opzicht gehouden aan “strakke deadlines” vanuit de organisatie van de Solar Decathlon, die de deelnemers ook hierop al beoordeelt, vertelt Donkers. Verzaken betekent minpunten.
De studenten hopen hun huis in het voorjaar van 2018 in Nederland al een keer volledig op te bouwen, om vervolgens een paar maanden te kunnen testen, meten, analyseren en verbeteren. Donkers benadrukt dat de omstandigheden hier wel anders zullen zijn dan in Dubai, alleen al kijkend naar bijvoorbeeld de luchtvochtigheid of de stand van de zon - allemaal factoren van belang voor het ‘runnen’ van een zo duurzaam mogelijke woning. Hij hoopt dat de Nederlandse zomertemperaturen in elk geval in de buurt zullen komen van de vijfentwintig tot dertig graden van de Arabische winter in Dubai, in oktober en november.
Deelnemers aan de Solar Decathlon hebben straks in Dubai tien dagen de tijd om een volledig ingericht en functionerend huis neerzetten, tot een koffiezetapparaat en een elektrische auto naast de deur aan toe. De woningen worden vervolgens tien dagen lang beoordeeld op verschillende onderdelen en opdrachten.
Overal toepasbaar
Het proof of concept dat de studenten in Dubai gaan laten zien, is vooral geënt op de Arabische markt, met expats als voornaamste doelgroep. “Maar we willen een systeem maken dat uiteindelijk overal kan worden toegepast: in verschillende omgevingen en voor mensen met uiteenlopende inkomens.” Want VIRTUe zou nog zo’n fancy en kostbaar concept kunnen neerzetten: “Daarmee wordt het minder geloofwaardig voor de gewone burger die er uiteindelijk in zou moeten wonen.”
VIRTUe is in 2018 in Dubai het enige Nederlandse team. Al zijn de ‘regionalen’ in het voordeel omdat ze al bekend zijn met de Arabische cultuur, Donkers ziet bovenal kansen in de frisse Nederlandse benadering en insteek. Hij wijst op de sociale problematiek in een stad als Dubai, waar mensen redelijk afgesloten van hun omgeving wonen. “In Nederland bouwen we vrij open. Er is redelijk veel contact tussen huizen onderling en met de straat; de gevelvoorruiten zijn hier groot, gordijnen vaak open. Je kijkt zo bij een ander de woonkamer in. In andere landen vinden ze dat heel gek.”
Op het werk van de concurrentie in die andere landen heeft Donkers trouwens niet zo’n zicht, “niemand gooit zijn technische tekeningen online. We bouwen in de eerste plaats vooral ons eigen ding. En uiteindelijk gaan we allemaal met hetzelfde doel naar Dubai - en dat is de wereld een stukje duurzamer maken.”
Discussie