De opleidingscommissies (oc’s) functioneren heel verschillend, blijkt uit nieuw onderzoek dat de Onderwijsinspectie afgelopen vrijdag presenteerde. “De ambities lopen nog steeds sterk uiteen”, benadrukte onderwijsinspecteur Martine Pol tijdens een druk bezochte conferentie in Amersfoort.

Sommige oc’s vergaderen veel, andere weinig en het werk is nog ondankbaar ook: de helft van de oc-leden zegt zelden of nooit een reactie te krijgen van het management. Daar zal verandering in komen, hoopt de inspectie, als de oc’s dankzij een recente wetswijziging officiële medezeggenschapsorganen worden en meer macht krijgen.

Vanaf september 2017 hebben ze op een aantal belangrijke onderwerpen instemmingsrecht in plaats van adviesrecht. Hun leden zullen dan bovendien, net als bij andere medezeggenschapsraden, officieel gekozen worden.

Opporren

De verwachtingen bij studentenorganisaties ISO en LSVb zijn hooggespannen, bleek tijdens een paneldiscussie. Maar Thom de Graaf, voorzitter van de Vereniging Hogescholen, is minder enthousiast. De oc’s moeten niet over één kam worden geschoren, waarschuwde hij. Als iedereen tevreden is bij een opleiding, moet je de oc dan opporren om nog ambitieuzer te zijn, zoals de inspectie wil?

Collegevoorzitter Martin Paul van de Universiteit Maastricht vond van wel: “Dat moet ook bij goede opleidingen met goede oc’s gebeuren.” Ook hij erkent dat er grote verschillen zijn, maar daarom vindt hij het belangrijk at er best practices gedeeld worden. Bijvoorbeeld op de nieuwe website over oc’s.

Bij een van de vele workshops bleek dat er nog veel onduidelijk is over de juridische positie van oc’s. Die verkiezingen alleen al, hoe moeten die er precies uit gaan zien, wilden veel congresgangers weten. Wat gebeurt er als een oc het niet eens kan worden met het opleidingsmanagement of – nog lastiger – met de eveneens gekozen faculteitsraad?

Onderwijsjurist Frank Hendriks kon lang niet alle vragen beantwoorden, omdat de wet er weinig over zegt. De universiteiten en hogescholen zullen veel zelf moeten invullen. “Het zal een bron van vreugde zijn voor de instellingsjuristen”, grapte hij.

Vriendjes

Met het instemmingsrecht voor oc’s zijn niet alle bezoekers van de conferentie blij. “Voor ons verandert er weinig”, zegt een oc-lid van de Universiteit Utrecht. “Onze adviezen worden al serieus genomen.” Maar een hbo-docent vindt het wel belangrijk dat een oc straks meer verhaal heeft als de relatie met de faculteitsraad minder goed is. “Dan heb je zelf het recht in handen.”

En moeten we wel zo blij zijn met verkiezingen van oc-leden? “Vroeger solliciteerde je gewoon”, zegt een student van de Rijksuniversiteit Groningen. “En dan keek de opleiding of je gemotiveerd was. Nu komen er misschien ook  studenten op af die het wel goed vinden staan op hun cv en die zich laten kiezen door hun vriendjes.”