“We hebben echt een fantastisch weekend achter de rug”, laat teamlid Kwankwan Zhu vanuit Boston weten. Het team is blij verrast met de prijs en de nominaties. “Dit hebben we totaal niet zien aankomen.” De Eindhovense studenten, hoofdzakelijk derdejaars BMT, sleepten ook nog een gouden medaille in de wacht - een eer die overigens voor een fors deel van de honderden deelnemende teams was weggelegd.

Het Eindhovense iGEM-project, dat de titel 'Clickable Outer Membrane Biosensors' meekreeg, bouwde voort op het eveneens succesvolle project van het team van vorig jaar. De basis van de biosensor wordt gevormd door de van speciale eiwitten die worden ingebracht in het buitenmembraan - de ‘huid’ - van de bacterie E. coli. Aan deze membraaneiwitten kunnen vervolgens allerlei moleculen worden ‘vastgeklikt’, al naar gelang de gewenste toepassing.

Waar het vorige team deze eiwitten wilde inzetten om de bacterie te beschermen tegen invloeden van buitenaf, besloot het huidige team zogeheten aptameren (stukjes DNA) aan de bacterie te bevestigen, vertelt Zhu: “Die moet je zien als een soort voelsprieten, waarmee je bepaalde stoffen kunt detecteren”.

Voorbeeld van een stof die met de biosensor zou kunnen detecteren, is een antilichaam tegen de Q-koorts. Het idee is dat aan de binnenkant van de bacterie lichtgevende eiwitten worden aangebracht die oplichten of van kleur veranderen zodra de aptameren binden aan de antilichamen. Zo kan dan eenvoudig worden vastgesteld of de geit in kwestie nog resistent is tegen de Q-koorts, of dat het dier opnieuw gevaccineerd moet worden.

Hoewel het de studenten niet is gelukt om een werkende sensor te maken, hebben ze wel kunnen aantonen dat het ze gelukt is essentiële onderdelen - zoals de aptameren en de lichtgevende eiwitten - in te bouwen in de bacterie. “Dat is al een hele prestatie”, zegt hoogleraar Maarten Merkx, die als begeleider meeging naar Boston. “Het is echt wetenschappelijk onderzoek, en je ziet bij iGEM bijna nooit dat een team het gestelde doel ook echt bereikt.”

iGEM staat voor ‘International Genetically Engineered Machine’ en is een competitie waarin studenten worden uitgedaagd om eencellige organismen - zoals bacteriën - van nieuwe, nuttige eigenschappen te voorzien met gebruikmaking van de nieuwste technieken uit de synthetische biologie. Er vallen enkele tientallen prijzen te verdienen in de categorieën ‘undergraduate’ (voor bachelorstudenten) en ‘overgraduate’ (masterstudenten). Het team van de TU Delft wist dit jaar de hoofdprijs in deze laatste categorie binnen te halen.