“Ik denk dat we zo naar huis gaan.” Marike Schols, afstudeerder bij Architecture, Building and Planning, kijkt gelaten om zich heen. Ook de westvleugel van de werkplaats die - volgens het grote bord erboven - eigenlijk voor ‘graduates only’ is, wordt deze ochtend overwegend bezet door tweedejaars van over de hele TU/e, druk in de weer met platen mdf, houten stokjes en andere materialen. Ook de opbergkasten tegen de muur waarin eigenlijk alleen afstudeerders hun spullen mogen stallen, puilen uit. Verderop zit een studente op de grond, stoeiend met een maquette, een grote koptelefoon op haar hoofd om zich af te sluiten voor het rumoer.

Schols en mede-afstudeerder Lizzy van Zon waren vanochtend al om acht uur op de campus om zich te verzekeren van een plekje. Als afstudeerder heb je, om fatsoenlijk aan je eindmaquette te kunnen werken, eigenlijk toch wel een hele werktafel nodig, stellen ze - maar deze ochtend is het inschikken en meeveren. En bijvoorbeeld geduldig wachten tot er een zaagmachine beschikbaar is. Officieel is de 'wood shop' namelijk alleen toegankelijk voor studenten van Bouwkunde en Industrial Design, zo staat in waarschuwend rood op de deur - maar naleving daarvan valt bij deze drukte nauwelijks te checken.

Nu is de tijdsdruk nog niet zo hoog, stellen de afstudeerders, maar binnen afzienbare tijd moet er toch echt een maquette liggen. Ze hopen dan ook naarstig dat déze massa tegen die tijd weer vertrokken is. “Het klinkt als een leuk project”, zegt Schols, doelend op het vak waarvoor de tweedejaars om haar heen in touw zijn, “maar organisatorisch lijkt het een ramp. Ik ben ook wel benieuwd hoe het met de brandveiligheid zit. Wat als hier nu iets gebeurt?” De sfeer is volgens de bijna-ingenieurs, met wat begrip en coulance over en weer, nog wel oké, “we zitten allemaal in hetzelfde schuitje. Maar afstudeerders beginnen wel wat geprikkeld te raken”, merkt Van Zon.

'We hadden graag een seintje gehad'

Stefan van Heijnsbergen, teamleider van de werkplaats, probeert positief te blijven onder de onverwachte hausse. Hij schat dat er deze dinsdagochtend zo’n vierhonderd studenten aan het werk zijn; normaliter zijn dat er, op piekmomenten, hooguit tweehonderdvijftig. Hij en zijn collega’s maken er het beste van, bestelden vorige week al extra materialen toen de 'klandizie' zienderogen toenam. “Maar we hadden wél graag even een seintje gehad; nu waren we hier op geen enkele manier op voorbereid.”

Ook boven, in de kantine van Vertigo, zijn tweedejaars ‘robotbouwers’ aan het werk. Als ze een kwartiertje eerder waren geweest, hadden ze vast nog wel plek gehad in de werkplaats, denkt Martijn de Kok, student Electrical Engineering. “Maar onze teamgenoot die de zaagmachine mag gebruiken, is er vandaag toch niet. Hier kunnen we voor nu ook prima vooruit.” Hij vertelt dat in Gemini ook een werkplaats tot hun beschikking staat, “maar dat kost je vijf euro voor een tijdslot van een half uur. Dat schiet niet op”.

Rick de Lange van de faculteit Werktuigbouwkunde, verantwoordelijk docent van het vak Engineering Design, benadrukt dat het laatste een “ondersteunde werkplaats” betreft. Studenten kunnen hier voor een “geringe bijdrage” van vijf euro terecht voor drie activiteiten, bijvoorbeeld zaagwerk, waarbij ze assistentie krijgen vanuit de faculteit.

Dat studenten van zijn vak - verdeeld over 270 groepen - momenteel de werkplaats van een andere faculteit overspoelen, ziet De Lange duidelijk niet als zijn verantwoordelijkheid. “Studenten mogen zelf hun plek zoeken voor hun werkzaamheden; dit is in principe voor een groot deel ook thúis te doen. Als ze toegang hebben tot bijvoorbeeld de werkplaats in Vertigo, en niemand stuurt ze daar weg, dan is dat wat mij betreft een prima werkplek. Daar ga ik verder niet over.”

Grote maakactiviteit

Om er met enige nuance aan toe te voegen: “Misschien had ik van tevoren moeten inzien dat het druk zou worden in de werkplaatsen. Er zijn al drie jaar basisvakken voor zulke grote groepen studenten, maar wij zijn wel de eersten die daar zo’n grote ‘maakactiviteit’ in hebben. Aan de andere kant: ik ben als docent verantwoordelijk voor de inhoud en uitvoering van dit vak, en alle opleidingsdirecteuren zijn daarvan van tevoren op de hoogte gebracht. Niemand heeft mij gevraagd om ook even naar die werkplaats te lopen om ze daar te informeren”.

Dat afstudeerders van andere faculteiten de grote toestroom “vervelend” vinden, begrijpt De Lange wel. “Maar dat is nu eenmaal de toestand aan een universiteit waar heel veel mensen rondlopen - dat je werkplaatsen en andere faciliteiten deelt. Bovendien is deze drukte maar heel tijdelijk. Op 24 oktober moeten alle robotjes af zijn en zijn die studenten daar weer weg.”

Directeur bedrijfsvoering Suzanne Udo van Bouwkunde beklemtoonde eerder deze middag dat ze tot dusver nog niet van de grote drukte op de hoogte was en dat ze zich eerst nader wilde informeren. "Als het inderdaad om zóveel studenten gaat, dan zal ik mijn verantwoordelijkheid nemen en gaan we ze wegsturen. Spijtig voor de studenten die het bewuste vak volgen, maar dan is het veiligheidstechnisch gewoonweg niet meer te behappen”.
Inmiddels heeft ze 'vanwege de onveilige situatie' verbodsborden laten zetten voor niet-bouwkundigen.  “De werkplaats is primair bedoeld voor bouwkundestudenten en secundair voor ID-studenten waarbij we met de vakdocenten afspraken hebben gemaakt. Tot nu toe hebben we de studenten gedoogd, maar dat is niet meer verantwoord. Als blijkt dat meerdere faculteiten een capaciteitstekort hebben, moet daar op TU/e-niveau maar goed naar worden gekeken."