"Eten we vanavond vlees of paddenstoelen?"

Met een paddenstoelenrisotto verwende chef Erling Rugsten de veertien deelnemers van de workshop ‘kweek je eigen shiitakes’. Op uitnodiging van de TU/e community garden en de universiteitsorganisatie Technology for Global Development vertelden hij en oud-biologiedocent Leo Bakx hoe je aan shiitakes kunt komen en hoe je ze klaarmaakt. Maar ook - en dat was hun hoofddoel - dat je ze zou moeten verkiezen boven vlees.

“De rest van je leven gratis gebruikmaken van zelfgekweekte paddenstoelen.” Met die leuze zweept kok Erling Rugsten zijn toehoorders op. Voor iedereen ligt een lege jampot met twee gaatjes in het plastic deksel en een lepel. Ook staan er schalen met mycelium ( schimmeldraden van een eerdere paddenstoelenkweek) of gedroogde koffiedrab op de tafels in de lounge van het IPO-gebouw. Leo Bakx van Aardwerk vertelt hoe het moet: “Maak de glazen pot schoon met stoom of kokend water. Doe ongeveer vijf lepels koffiedrab in de pot. Doe eenzelfde volume paddenstoelenbroed erbij en een lepel kalk. Mix goed. Maak het vochtig met een lepel water.”

Dit gaat iedereen, studenten van Fontys en TU/e, (oud-)medewerkers en bezoekers die geen enkele TU/e-connectie hebben, gemakkelijk af. Onthouden wat er verder moet gebeuren is iets lastiger. “Zet de pot met afgeplakte gaten op kamertemperatuur. Houd het vochtig. Wacht tot de draden gegroeid zijn en de inhoud wit lijkt. Dan moet je de boel gaan foppen en het mycelium laten denken dat het winter wordt en dat het regent. Zet dus weg bij lagere temperatuur en geef meer water. Haal het plakband van de openingen. Dan komen daar, na enkele weken, twee shiitakes uit.”

Bakx zegt dat je dit na de oogst twee keer kunt herhalen. Daarna is het slim om de inhoud (vers paddenstoelenbroed) te verdelen over meerdere schone potten en aan te vullen met nieuw koffiedrab. “Je hele leven genoeg gratis shiitake”, herhaalt Rugsten. Suzanne Zaaijer, medewerker bij de onderwijsadministratie bij Industrial Engineering & Innovation Sciences gaat het thuis zeker doen. “Dat is leuk. Ik verbouw ook groenten bij mijn huis en ik vind paddenstoelen heerlijk.”

Rugsten, momenteel kok bij het Ketelhuis op Strijp –S, laat de deelnemers genieten van eerder gemaakte risotto met oesterzwam, shiitake en koningsoesterzwam die hij gewoon in de supermarkt gekocht heeft. Hij voegt ter plekke kruiden uit de TU/e community garden toe: vers venkelzaad, oregano, tijm, salie en Oost-Indische kers. Ondertussen geeft hij informatie. “Een paddenstoel kan proteïne maken van bijna al ons organisch afval. Als je het eet heeft het een vergelijkbare structuur als vlees. Het is beangstigend dat er voor één steak drieduizend liter water nodig is. We moeten keuzes maken voor de toekomst.”

Als de deelnemers weg zijn, spreekt hij zijn hoop uit. “We hebben niet alleen paddenstoelen gezaaid, maar vooral een idee geplant. De beste vraag die de mensen kunnen stellen komt vanavond naar boven, als zij er nog eens over nadenken. Gaan we vlees of paddenstoelen eten?”

Op 24 november is er een vergelijkbaar evenement. 'Kweek je eigen roze oesterzwammen', 12:45-13:15 u in de Lounge van het IPO-gebouw.

Deel dit artikel