Een avond met “een extra lading”; dat werd het evenement volgens Industria-voorzitter Robbert van Genuchten, nadat onder meer het faculteitsbestuur van Industrial Engineering & Innovation Sciences openlijk zijn afkeur had uitgesproken over de uitnodiging aan Stapel.

In reactie op Cursors eerdere artikel noemden ook sommige lezers de organisatie ‘naïef’ en verweten ze Industria en VBI ‘een gebrek aan maatschappelijk bewustzijn’. Volgens een ander zetten de verenigingen in kwestie “juist een geweldige stap om het integer handelen van wetenschappers uit de taboesfeer te trekken. Door speeches van Stapel zijn wetenschappers juist beter geïnformeerd over de valkuilen die frauderen in de hand kunnen werken”.

Volgens Van Genuchten maakte de ophef bezoekers van TBKx bovenal nieuwsgíeriger. De voorzitter van Industria, dat het evenement organiseerde samen met alumnivereniging VBI, blikt terug op “een heel positief evenement” en ziet Stapels bijdrage als een goede toevoeging aan het thema 'Brands Worth Spreading'. Wanneer je echt diep valt, kom je erachter wat je waard bent; dat was volgens de student de kern van Stapels betoog. “Hoe ga je ermee om als je tegen de muur wordt gedrukt en niet meer verder kunt, maar ook niet kunt verdwijnen?”

In zijn ‘Preek van de Loser’, die Stapel eind 2013 in een Amsterdamse kerk hield, had de voormalig hoogleraar al verteld dat hij jarenlang bezig was geweest één doel te bereiken. "Dan sluit je al snel je ogen voor de andere dingen die ertoe doen. Althans, zo was het met mij. Geobsedeerd door één doel en daar dan zo erg naar verlangen, dat ontsporing onvermijdelijk wordt. Boem. Klets. Epic fail.”

Loek Jongen (masterstudent Operations, Management & Logistics) laat 's avonds na het evenement via Twitter weten van ‘dertig minuten Stapel’ méér te hebben geleerd over wetenschappelijke integriteit dan in vijf jaar aan de TU/e. Want wat studenten er tijdens hun studie van meekrijgen, behelst “vaak niet meer dan een bijlage in de studeerwijzer waarin staat dat plagiaat niet mag”, stelt hij. “Een groot verhaal van een gevallen held als Stapel maakt veel meer indruk.”

Jongen zegt te snappen dat de naam Stapel binnen delen van de universiteit gevoelig ligt, vooral bij medewerkers van zijn faculteit “die zelf misschien last hebben gehad van imagoschade voor de social sciences”. Aan de andere kant is de universiteit in zijn ogen juist een plek “waar alle kanten van een verhaal gehoord moeten kunnen worden. De TU/e had éigenlijk moeten zeggen: ‘We zetten die man in de Blauwe Zaal, laten wetenschappers kritisch luisteren naar zijn verhaal en grijpen dat aan voor een goede discussie: hoe kan het dat fraude gebeurt en dat zelfs iemand die zo slim en succesvol is, gerespecteerd binnen zijn vakgebied, is gaan sjoemelen met data? En hoe kunnen we er met z’n allen voor zorgen dat we niet dezelfde fouten maken?’”.

Deugt het wetenschappelijk systeem wel, deugt de beloningsstructuur wel? Wezenlijke vragen volgens Jongen. “Ik praat niet goed wat Stapel heeft gedaan, maar het woord wordt hem nu bijna niet meer gegeven, alsof hij een monster is. Terwijl de wetenschap juist van hém veel zou kunnen leren.”

Industria-voorzitter Van Genuchten sluit niet uit dat TBKx, dat dinsdagavond zijn eerste editie beleefde, een vervolg krijgt. Of de vereniging een volgende keer wellicht terughoudender is met het uitnodigen van potentieel omstreden gasten? “Daar ga ik nu geen uitspraken over doen.”