Het lijkt een simpele ruil: de basisbeurs verdwijnt, maar daar komt beter onderwijs voor terug. Alleen duurt het even voor het zover is. De eerste lichtingen studenten zonder basisbeurs dreigen tussen wal en schip te vallen.

Daarom krijgen zij als doekje voor het bloeden een soort tegoedbonnen van tweeduizend euro voor extra scholing, vijf tot tien jaar na hun afstuderen. Bovendien zouden hogescholen en universiteiten alvast tweehonderd miljoen euro per jaar voorschieten, in afwachting van het extra geld dat eraan komt.

Maar dat laatste lukt sommige hogescholen en universiteiten niet, bleek uit een artikel van het Hoger Onderwijs Persbureau. Kamerleden van ChristenUnie, SP, CDA en SGP eisten opheldering: klopt het dat studenten van sommige instellingen, “waaronder een aantal hogescholen en de Universiteit van Amsterdam”, de komende jaren niet of nauwelijks iets terugzien van die extra uitgaven?

Minister Bussemaker kan het niet ontkennen. Ze legt het probleem uit: de ene onderwijsinstelling heeft nu eenmaal meer vermogen dan de andere “en dat betekent ook dat de extra investeringen per instelling verschillend zullen zijn”.

Oftewel, aan sommige instellingen komt de teller op nul uit. Als instellingen “bijvoorbeeld eerder al een financiële kwaliteitsimpuls hebben gegeven” zullen ze dat nu niet meer kunnen. Ook kunnen de onderwijsinstellingen allemaal een andere keuze maken in hun uitgaven.

De Kamerleden zijn toch al sceptisch over de rekensommen van het ministerie. Die extra opbrengsten komen toch na eerdere bezuinigingen? Moet je die er niet van aftrekken? Maar volgens Bussemaker komen de middelen van het ‘studievoorschot’ nu eenmaal bovenop “eerdere investeringen en bezuinigingen”. Daar gaat ze niet mee rekenen.

En die één miljard euro waar Bussemaker graag mee schermt? Die wordt inderdaad maar in één jaar bereikt, en alleen als het lukt om 200 miljoen euro op de ov-studentenkaart te bezuinigen.