Een academische studie duurt meestal vier jaar: drie jaar voor de bachelor en één jaar voor de master. Maar allerlei bètastudies, medische masters en researchmasters duren langer: twee of zelfs drie jaar. Wie leraar wil worden, is ook een jaar langer bezig.

Durven studenten straks nog voor zo’n opleiding te kiezen als ze geen basisbeurs meer krijgen? Eenentwintig studieverenigingen en medezeggenschapsfracties denken dat de hoge kosten velen zullen afschrikken. Ze vrezen studieschulden rond de veertigduizend euro.

In aanloop naar het debat in de Eerste Kamer hebben ze een betoog rondgestuurd. De meeste ondertekenaars komen uit Delft , maar andere studeren in Eindhoven, Leiden, Twente of Utrecht.

Naast de studie werken? Dat gaat volgens de studenten niet, want deze meerjarige masters zijn zeer intensief en hebben veel contacturen, “waaronder verplichte colleges, practica en onderzoeken”. Daar komen de langdurige stages nog bij.

Ze voorspellen dat studenten gaan uitwijken naar Zweden, Duitsland of België, waardoor Nederland hoogopgeleiden verliest. Ook zou het lerarentekort oplopen als een masteropleiding tot eerstegraads leraar voor studenten duurder wordt.

Bussemaker wil studenten van meerjarige masters niet compenseren voor het verlies van de basisbeurs, zei ze in september. Uit onderzoek zou blijken dat studenten van deze twee- of driejarige masteropleidingen zich meer door hun interesse laten leiden dan door de kosten. Bovendien zijn hun vooruitzichten op de arbeidsmarkt over het algemeen goed.

Inmiddels heeft Bussemaker een 'constructief gesprek' over het leenstelsel gevoerd met de kritische PvdA-senator Ruud Koole. De oud-PvdA-voorzitter en hoogleraar politicologie aan de Universiteit Leiden, liet eerder deze week weten dat hij grote bezwaren heeft tegen het afschaffen van de basisbeurs.

Het gesprek met Koole heeft Bussemaker gesterkt in haar vertrouwen om het leenstelsel door de Éerste Kamer te loodsen.

Het wetsvoorstel van minister Bussemaker sneuvelt als er drie senatoren van de ‘leenstelselcoalitie’ van PvdA, VVD, GroenLinks en D66 tegen stemmen. PvdA-senator Esther-Mirjam Sent, hoogleraar aan de Radboud Universiteit, noemde het “altijd denkbaar dat een paar senatoren anders stemmen dan de rest van hun fractie”.