“Ik zie dit als aanvulling op andere experimenten in het kader van leven lang leren”, zei minister Bussemaker in reactie op een plan van de Universiteit van Amsterdam en de Hogeschool van Amsterdam.

De twee instellingen willen een kleine groep studenten de mogelijkheid geven om per gevolgd vak hun collegegeld te betalen, in plaats van voor een heel jaar. Daar staat ze “positief tegenover”, zei de minister in reactie op VVD en PvdA, die het plan lanceerden tijdens een Kamerdebat.

Beperkte groep

“Ik ben bereid om te kijken welke extra mogelijkheden ik instellingen kan geven om meer flexibilisering mogelijk te maken”, aldus de minister. “Ik zeg er wel bij: collegegeld per module zal altijd voor een beperkte groep gelden, want als je intensief onderwijs wil, zal zoiets nooit voor iedereen kunnen.”

Voor het kleine experiment dat de twee instellingen willen uitvoeren is geen toestemming nodig van de minister of van de Tweede Kamer, stelde Bussemaker aanvankelijk op een vraag van de SP. Veel instellingen geven studenten al de helft van hun collegegeld terug als ze voor 1 februari afstuderen; die mogelijkheid biedt de wet dus al.

Dit leidde tot gegniffel in de Kamer: “Dus alle tamtam en heisa die VVD en PvdA hier maken, was nergens voor nodig”, concludeerde SP-Kamerlid Jasper Van Dijk.

Motie

Toch dienden de twee partijen een motie in die de minister oproept te onderzoeken of het onderwijssysteem flexibeler wordt als studenten per module kunnen betalen. Ook hopen VVD en PvdA dat de minister eigen regie voor studenten mogelijk maakt.

“Als de motie wordt aangenomen, zal ik in het voorjaar een brief sturen met een uitgebreide reactie”, zei de minister over de motie. Het zorgde voor verwarring bij SP en CDA. Want wat kan de minister precies mogelijk maken, als het wettelijk al mogelijk is om dit experiment te starten?

“Mijn eerste reactie is dat het nu binnen het huidige systeem lijkt te kunnen”, nuanceerde de minister haar eerdere antwoord. “Maar we moeten even heel goed kijken wat de UvA en de HvA gaan doen. Ik neem aan dat u daar dan ook een verslag van wil als Kamer.”

Rendementsdenken

Eigenlijk willen VVD en PvdA dat ook de overheidsfinanciering voor deze groep studenten flexibeler wordt: het studentgebonden deel zou per vak moeten worden uitbetaald. Dat gaat de minister niet doen, zei ze in het debat.

Dat laatste wilde D66 zeker weten. “Want bekostiging per studiepunt is wat ons betreft het toppunt van rendementsdenken. Kan de minister garanderen dat dat niet gaat gebeuren?”, vroeg D66-Kamerlid Paul van Meenen.

Ja, zei de minister, “voor zover het UvA en HvA aangaat”. Maar in haar brief zal ze wel ingaan op die mogelijkheid, vervolgde ze. “Om een heldere discussie mogelijk te maken.”

Ondanks kritiek van de oppositie, vindt Bussemaker het experiment overigens niet zo vreemd. “Het verbaast me dat dit nu wordt neergezet als een vermarkting van het systeem. Het gaat te ver om nu ineens de hele bekostiging aan te passen, maar als experiment en als aanvulling op andere experimenten met flexibilisering vind ik het een interessant voorstel.”

Donderdag stemt de Tweede Kamer over de ingediende moties.