“Stressoren bestaan niet, we creëren ze”, houdt Willem van Rhenen het publiek in de Blauwe Zaal voor. “Stel je voor dat je gratis naar de sauna mag. Dat is een goed idee, denk je in eerste instantie. Dat gevoel slaat om als blijkt dat je pas weg mag uit de sauna als ik dat zeg. Dan raak je gestrest.”

Van Rhenen, hoogleraar ‘Engagement & Productivity’ aan Nyenrode Business University, is één van de drie sprekers tijdens het Veritas-forum ‘Eat, (sleep), stress, repeat!’. De discussiebijeenkomst met christelijke inslag is gebaseerd op een wereldwijd concept dat begin jaren negentig ontstond op Harvard. Het is de tweede keer dat het forum in Eindhoven plaatsvindt. Volgens Rutger Rouwendal,  Ichthus-lid en medeorganisator, was het thema (werk)stress snel gekozen. “Het leeft enorm op de universiteit.”

Dat daar iets in zit, blijkt als discussieleider Filemon Wesselink de aanwezigen vraagt wie wel eens stress ervaart: de halve zaal steekt zijn hand op. Uit rondvraag blijkt dat stress bij studenten vooral te maken heeft met studieresultaten, prestatiedruk en toekomstplannen. “Ik ben bijna klaar met mijn studie, maar ik weet niet wat ik daarna ga doen. Dat veroorzaakt stress”, vertelt een studente.

Van Rhenen, die veelvuldig onderzoek naar het onderwerp deed, vertelt hoe stress op de werkvloer kan worden voorkomen. Volgens de hoogleraar en bedrijfsarts zou iedereen moeten beschikken over energiebronnen op persoonlijk (optimisme, veerkracht), organisatorisch (integriteit, vertrouwen) en baangerelateerd (autonomie) vlak. “Hoe meer mensen kunnen terugvallen op deze energiebronnen, hoe bevlogener ze in hun werk of studie staan. Dus focus niet op de stress of de stressoren, maar vind je energiebronnen. Dan raak je vanzelf minder gestrest.”

De andere twee sprekers, zakenvrouw Jacqueline Zuidweg en advocaat Jan Louis Burggraaf, vertellen hoe zij met stress omgaan in hun drukke levens. Burggraaf onderschrijft het effect van Van Rhenen’s aanpak. Ook de topadvocaat – gespecialiseerd in fusies en overnames van onder meer beursgenoteerde bedrijven – heeft te maken met werkdruk. Hij noemt het continu stand-by zijn en het snel beslissingen moeten nemen. “Denk ook aan de verantwoordelijkheid die je hebt als je de raad van commissarissen van ABN-Amro moet adviseren.” Maar de christelijke advocaat vindt energie in het geloof. “De zondagen vormen voor mij een moment van reflectie. Dan besef ik me dat het ultieme doel niet is de beste te zijn.”

Als vanuit het publiek opnieuw de druk op de huidige generatie jongeren wordt aangevoerd, blijkt sprake van een generatiekloof. “De scholieren en studenten van nu ervaren veel meer stress dan vroeger. We moeten leningen afsluiten om te kunnen studeren en als we studeren moeten we snel klaar zijn.” Burggraaf: “Maar jullie studenten vormen al een bevoorrechte generatie.” Studente: “Daarom voelen we ons juist zo verplicht iets van ons leven te maken!”     

Van Rhenen: “Het probleem is dat veel mensen alles willen. Begin met de kleine dingen. En als je die bereikt hebt, raak je vanzelf geïnspireerd een volgende stap te nemen. Dat neemt de stress weg. De Mount Everest beklim je ook niet in één keer.”