Het ging States of Nature -waartoe studenten Technische Natuurkunde met het project ‘Natuurkunst’ ooit het eerste initiatief namen- sinds de onthulling in september 2006 niet echt voor de wind. Niet alleen waren de eieren regelmatig het doelwit van lolbroeken, gewapend met roze verf of groene paaslinten - ook in technisch opzicht zat het niet mee. Zo verkeerde de boeddha in het midden van de vijver, alle vergaarde zonne-energie ten spijt, vaker half of helemaal ónder water dan daarboven. Verder spatte in juli 2010 de doorschijnende perspex capsule waarin deze zwarte mensfiguur ‘zweefde’ vanuit het niets uit elkaar. De oorzaak daarvan is volgens Gerrit Kroesen, decaan van de faculteit Technische Natuurkunde en hoofd van de Kunstcommissie van de TU/e, nog altijd onduidelijk.

Maar inmiddels wordt de boeddha voorbereid op zijn terugkeer. Zo werd deze zwarte sculptuur, dankzij een bijdrage van het College van Bestuur van de TU/e helemaal opgeknapt én, belangrijker nog, uitgerust met een compleet nieuw systeem dat de figuur in beweging moet brengen. In de oude constructie werd de stroom, door de zwarte eieren opgewekt uit zonne-energie, gebruikt ter aansturing van een spoel die een magneetveld opwekte. Dit magneetveld moest de boeddha omhoog stuwen, “maar dit bleek een heel fragiel systeem en zeer gevoelig voor storingen”, aldus Kroesen.

De TU/e en kunstenaar Vermeulen gooien het nu over een andere, hydraulische boeg. In de boeddha zit een cilinder, bestaand uit drie over elkaar schuivende buizen, waarin olie gepompt wordt. De stroom die de zonnepanelen opwekken, stuurt straks de hoeveelheid olie die in de hydraulische cilinder wordt gepompt, verduidelijkt Kroesen. In het systeem wordt een beveiliging ingebouwd die ervoor zorgt dat de figuur bij slecht weer, bijvoorbeeld bij harde wind of vrieskou, automatisch onder water zakt.

In tegenstelling tot voorheen zit de boeddha straks niet in een perspex kolom, maar in de openlucht. De figuur staat nu nog in Helmond, bij een bedrijf dat hydraulische systemen en toepassingen ontwikkelt. In augustus komt de zwarte sculptuur weer naar het TU/e-terrein. Dan is ook kunstenaar Vermeulen, die inmiddels op Bali en in New York woont, namelijk in Nederland.

Medewerkers van het Equipment & Prototype Center van de TU/e werken intussen aan de elektronica die de hydrauliek van de boeddha moet gaan aansturen. Als de interface hiervoor klaar is, mag kunstenaar Vermeulen volgens Kroesen gaan stoeien met de instellingen, om te bepalen hoeveel de boeddha bij verschillende weersomstandigheden -vooral gebaseerd op de hoeveelheid zonlicht- moet zakken of stijgen. Op maximale hoogte hangt het zitvlak van de boeddha ongeveer een halve meter boven water. Niet te hoog, “maar de kunstenaar is met die hoogte tevreden”, aldus Kroesen.