De term kroonjuweel wordt door de tegenwoordige D66-top niet snel meer gebruikt, maar onderwijs in de meest brede zin staat nog altijd hoog op de agenda van deze partij. En ondanks het feit dat een universiteit zich eigenlijk dient te onthouden van het openlijk promoten van politieke partijen is collegelid Jo van Ham deze ochtend toch even naar het Auditorium gekomen om Pechtold en Van Meenen de hand te schudden.

In een kort vraaggesprek voorafgaand aan het gastcollege betitelt Pechtold de bezuinigingen van de afgelopen jaren op het onderwijs als "roofbouw". Volgens hem zijn ze ook minder goed zichtbaar dan bijvoorbeeld de bezuinigingen in de zorg of op uitkeringen. "Bezuinigingen op onderwijs hebben het karakter van een sluipmoordenaar", aldus de D66-voorman.

Tijdens zijn college schildert Pechtold in vogelvlucht een historisch overzicht van hoe het vroeger ooit was en wat er nog steeds mogelijk is voor Nederland in economisch opzicht, mits er meer geïnvesteerd wordt in onderwijs. Hij verwijst naar de hoge investeringen die in het Midden-Oosten en in China worden gedaan in het onderwijs. Zijn boodschap is duidelijk: teruglopende investeringen betekenen uiteindelijk achteruitgang. "De effecten daarvan beginnen we nu steeds meer te zien."

Pechtold rept ook graag over het najaarsakkoord over het onderwijs. Hierbij wist onder meer D66 te bereiken dat er 500 miljoen euro meer beschikbaar kwam voor onderwijs aan basisscholen en bij het middelbaar onderwijs. "En dat is wat ons betreft nog maar het begin", zo verzekert Pechtold zijn ruim 150 toehoorders, waaronder veel middelbare-scholieren. Docenten en onderzoekers van de TU/e zijn er nauwelijks aanwezig.

Onderwijsspecialist Paul van Meenen pleit aansluitend voor meer medezeggenschap voor de mensen waar het onderwijs voor bedoeld is: scholieren, studenten, ouders en medewerkers. En er moet meer vertrouwen komen voor degenen die onderwijs geven. Hij toont een organigram over hoe er in Nederland toezicht wordt gehouden op het onderwijs. "Dit heeft nog het meest weg van een blauwdruk voor een atoomcentrale, en het onderwijs en de docent ontbreken nagenoeg op dit plaatje", aldus Van Meenen.

Wat moet verder volgens hem nog aangepakt worden? De 'plofklas' met meer dan dertig scholieren moet verdwijnen. Er moet meer aandacht komen voor de ontwikkeling van excellente scholieren en studenten. Qua duurzaamheid en digitalisering in het onderwijs is ook nog veel te winnen. Kortom, veel punten waar wel geld voor nodig is, zo bekent ook Van Meenen. "Alleen het geven van meer vertrouwen aan de onderwijsgevers, dat hoeft niets extra te kosten", zo besluit hij zijn betoog.