Of je nu een boek bestelt bij bol, de WOZ-waarde van je woning wilt laten aanpassen, opgenomen wordt in het ziekenhuis of een app opent op je smartphone: van al deze processen wordt in zogeheten ‘event logs’ vastgelegd wat op welk moment precies gebeurt. Door deze event logs om te zetten naar en/of te vergelijken met een theoretisch model van het bewuste proces, kun je er achter komen waar de bottlenecks zitten en hoe het proces verbeterd kan worden. Deze tak van wetenschap heet process mining en Van der Aalst is wereldwijd een van de meest toonaangevende onderzoekers op dit gebied.

Van der Aalst opende zijn lezing met een serie foto’s van zogeheten ‘olifantspaden’; de neiging om de kortste route te kiezen leidt op veel plekken tot uitgesleten paadjes die feilloos de kortste route weergeven. Het staat volgens de universiteitshoogleraar symbool voor het feit dat de werkelijkheid maar zelden letterlijk het model (in dit geval de aangelegde wandelpaden) volgt. Juist in de discrepantie tussen model en praktijk ligt vaak waardevolle informatie verscholen, zo betoogde hij.

Dat negentig procent van alle data in de afgelopen twee jaar is geproduceerd en dat die dataproductie het komende decennium naar verwachting nog zal vervijftigvoudigen geeft aan hoe belangrijk de taak van de ‘data scientist’ de komende eeuw kan worden. Voldoende reden volgens Van der Aalst om vooral de twee nieuwe vakken te volgen (een voor de bachelor- en een voor masterstudenten) die hij hierover gaat geven.

Ook universiteitshoogleraren René Janssen, Anthonie Meijers en Maarten Steinbuch houden de komende maanden een door het ICMS verzorgde 'Lezing aan de Dommel'.