TU/e-promovendus geeft proefschrift volledig vrij
Promovendus Maxim Hendriks maakt zijn proefschrift openbaar onder een zogeheten CC-BY-licentie. Dat betekent dat iedereen de inhoud van zijn proefschrift mag gebruiken, verspreiden, bewerken en vertalen onder vermelding van de oorspronkelijke auteur. Hendriks promoveert op 4 februari bij Wiskunde en Informatica.
Hendriks was, geïnspireerd door Wikipedia, al langer van plan om zijn proefschrift onder een Creative Commons-licentie uit te brengen. “Een vakgroepgenoot uitte tijdens de lunch de angst dat dan iemand anders onder zijn eigen naam met mijn werk aan de haal zou kunnen gaan. Dat is uiteraard nog steeds plagiaat. Met CC-BY sta je expliciet toe dat anderen voortbouwen op jouw werk, eventueel zelfs gebruikmakend van jouw tekst of afbeeldingen. Maar ze moeten het wel vermelden als iets jouw idee of tekst was. Dat lijkt me vrij natuurlijk voor de exacte wetenschappen.”
Alle proefschriften van de TU/e worden via de bibliotheek al ‘Open Access’ aangeboden: ze zijn gratis (online) te raadplegen. Met de CC-BY-licentie gaat Hendriks een stap verder, vertelt Leon Osinski van het Informatie Expertise Centrum. “Als je aangeeft dat het werk oorspronkelijk van Maxim Hendriks is, mag je het zonder toestemming te vragen gebruiken. Dus ook bewerken of vertalen.”
Het IEC stimuleert het principe van Open Access al jaren actief en is dan ook blij met de beslissing van Hendriks. De publicatie van Hendriks’ proefschrift is ook op andere manieren vooruitstrevend, vertelt Osinski. “Aan het proefschrift is een DOI gekoppeld, dat is een digitaal kenmerk waarvan de bibliotheek garandeert dat het gekoppeld blijft aan het proefschrift, ook als de URL die er momenteel aan hangt in de toekomst zou veranderen.” De DOI, die werkt als een hyperlink, maakt het wetenschappelijke werk online makkelijk vindbaar en citeerbaar. “Via DOI’s ontstaat een soort web van publicaties in een bepaald vakgebied; dat is heel praktisch”, aldus Hendriks.
Het proefschrift van Hendriks bevat bovendien een DOI-link naar de achterliggende data uit het proefschrift, die is opgeslagen in het 3TU.Datacentrum. “Die data komt neer op de computercode die ik heb gebruikt om sommige stellingen uit het proefschrift te bewijzen. Geïnteresseerden kunnen die code gebruiken om zelf met algebrasoftware te controleren of het wel klopt wat ik beweer.” Hendriks gebruikte zelf het commerciële softwarepakket MAGMA. Dat is wel een beetje in strijd met de Open Source-gedachte, geeft hij toe. “Maar de code is eenvoudig om te zetten naar iets wat je in vrij verkrijgbare algebrasoftware kunt inladen.”
Naschrift: Maxim Hendriks blijkt niet de eerste te zijn die zijn proefschrift op deze manier beschikbaar maakt: in 2011 bracht dr.ir. Paul van Tilburg zijn proefschrift uit onder CC-BY-SA 3.0.
Discussie