Snel na de verkiezingen besloten VVD en PvdA dat ze de langstudeerboete van drieduizend euro alsnog wilden intrekken, ook al hadden sommige studenten hun verhoogde collegegeld allang betaald. De onderwijsinstellingen moesten die boete zo snel mogelijk terugbetalen.

De wet moest formeel nog worden ingetrokken. Vandaag heeft de Eerste Kamer dat gedaan. Vrijwel alle partijen stemden voor, behalve PVV en SGP. 50Plus was niet aanwezig.

De senatoren genoten er niet van. “De politiek heeft zichzelf geen goede dienst bewezen”, zei Eric Smaling van de Socialistische Partij. Met een verwijzing naar de discussie over het leenstelsel zei hij dat de politiek een brede basis moet zoeken voor ‘nieuwe maatregelen’.

De besluitvorming in de zomer van 2011 was eigenlijk de Eerste Kamer onwaardig, zei Ruard Ganzevoort van GroenLinks. De senaat maakte zich schuldig aan politiek opportunisme en heeft zijn werk destijds niet goed gedaan, vond hij. De maatregel heeft veel maatschappelijke onrust veroorzaakt.

PVV-senator Ronald Sörensen zag het met lede ogen aan. Hij is nog altijd voorstander van de maatregel, die volgens hem in de praktijk goed werkte. Met de boete in het vooruitzicht werkten studenten harder. Sörensen vindt ook dat de Eerste Kamer wel erg snel van mening is veranderd: de senaat heeft immers dezelfde samenstelling als toen de wet werd aangenomen.

Het nieuwe kabinet van VVD en PvdA wil in plaats van de langstudeerboete een leenstelsel invoeren. Studenten verliezen daarin de basisbeurs, wat studeren veel duurder maakt. De huidige Eerste Kamer zal dat plan waarschijnlijk tegenhouden.