Iedereen moet zich kunnen herkennen in de sanitaire voorzieningen: dat is het uitgangspunt van het nieuwe beleid van Real Estate voor meer inclusief sanitair. Al jarenlang vroegen actieve studenten en medewerkers daar via Compass om, vertelt Rik van der Velden, bouwkundig adviseur bij Real Estate. “Dat heeft ertoe geleid dat er bij de renovatie van Neuron genderneutrale toiletten kwamen en Gemini die straks ook krijgt.”

Wie in Neuron komt, ziet daar in plaats van de typische man-vrouwpictogrammen een toiletpot op de bordjes staan: “Daarmee verwijzen we naar de functie van het toilet, in plaats van wie erop gaat”, aldus Van der Velden. Op de begane grond en de eerste verdieping van het gebouw zijn alleen maar genderneutrale toiletten. In de kelder kun je wel nog naar een specifiek heren- of damestoilet. 

Een derde

In het nieuwe beleid staat dat er in elk gebouw een gelijke verdeling zou moeten komen tussen heren-, dames- en genderneutrale toiletten. Het feit dat er in Neuron in verhouding veel meer genderneutrale toiletten zijn, komt volgens Van der Velden doordat er bij de renovatie niet bekend was hoeveel mannen en vrouwen van het gebouw gebruik zouden gaan maken. “Om met grote onzekerheid op dat gebied om te gaan is het handig om een hoog percentage genderneutrale toiletten te nemen, omdat iedereen daar welkom is.” Real Estate heeft nog niet geëvalueerd hoe de genderneutrale wc’s in het gebouw worden ontvangen. Pas nadat ze ook in Gemini zijn geïntroduceerd, gaat dat misschien gebeuren. “Maar tot nu toe hebben we nog geen negatieve berichten binnengekregen over Neuron, dus als we er verder niets over horen is evalueren misschien niet eens nodig.”

Tot nu toe zijn mannen oververtegenwoordigd aan de TU/e. “Vroeger was dat nog veel erger”, herinnert Van der Velden zich. “Toen ik hier in 1979 begon met studeren waren er bij bouwkunde helemaal geen vrouwelijke onderzoekers of docenten. In de jaren vijftig en zestig waren ingenieurs nagenoeg allemaal man. Voor wie maak je dan de toiletten?” Het resultaat is dat vooral in oudere gebouwen op de campus er veel meer toiletten voor mannen zijn dan voor vrouwen.

Urinoirs

Op sommige plekken schept het grote aantal mannentoiletten wel mogelijkheden. Vaak zijn er in die toiletblokken namelijk ook veel urinoirs. Door die achter een gesloten deur te plaatsen binnen het blok, kan de rest van de wc’s genderneutraal gemaakt worden. Het is een manier om zonder een hele renovatie, toch al een deel van de toiletten voor iedereen beschikbaar te maken. “We hebben in principe beleid dat je elke dertig jaar gebouwen renoveert. Dat is het moment om aanpassingen te doen. Om die reden heeft de introductie van rolstoeltoegankelijke toiletten decennia geduurd, dat wilden we niet nog een keer laten gebeuren en daarom kijken we nu of dat met het inclusieve sanitair sneller kan.” Op sommige plekken nemen faculteiten al het heft in eigen hand, zoals bij Mathematics and Computer Science, in Metaforum. “Daar kwam ook vraag naar genderneutrale toiletten. Toen hebben ze zelf bepaald welke dames- en herentoiletten opgeofferd konden worden om genderneutraal te worden.”

Rolstoel

Maar het grootste potentieel zit volgens Van der Velden in de rolstoeltoegankelijke toiletten. “Die zijn er eigenlijk voor iedereen, niet alleen voor rolstoelgebruikers. Voor hen is het zelfs ook beter als er meer gebruik van wordt gemaakt, want dan worden de wc’s vaker schoongemaakt.” Om extra duidelijk te maken dat die toiletten ook genderneutraal zijn en iedereen daar welkom is, komen er pot-pictogrammen zoals in Neuron op de deur bij het rolstoel-pictogram te staan.