Medewerkers en studenten van hoger onderwijsinstellingen in Leiden, Utrecht en Nijmegen legden deze week voor een dag het werk neer. Dit deden ze als onderdeel van de zogenaamde estafettestakingen, georganiseerd door WOinActie, samen met vakbonden FNV, AOb en LSVb. Met deze actie hopen ze dat de geplande 1,3 miljard bezuinigingen op onderwijs en onderzoek alsnog van tafel gaan.

Wel of niet gegrond?

Eerder zei TU/e-woordvoerder Ivo Jongsma dat de universiteit geen steun uitspreekt voor deze ‘politieke’ staking, omdat hier wettelijk geen grond voor zou zijn. “Medewerkers mogen conform het Europees Sociaal Handvest staken bij een conflict over de arbeidsvoorwaarden met de werkgever. In dit geval gaat het echter om stakingen gericht op keuzes van dit kabinet, en daarmee is het ‘politiek staken’. Daar bestaat geen wettelijke onderbouwing voor”, aldus de woordvoerder.

Bernard Koekoek van FNV laat weten dat de huidige estafettestakingen een uitzondering zijn. “Een politieke staking in Nederland mag als het probleem waartegen je staakt een effect heeft op je arbeidsvoorwaarden. Dat is met de geplande bezuinigingen het geval, dus deze staking is een gelegitimeerd doel om dat aan te vechten”, zegt hij. “We hebben dit allemaal grondig uitgezocht met onze juristen.”

De Europese Federatie van ambtenarenvakbonden (EPSU) heeft een document opgesteld met alle regels en rechten rondom stakingen in Nederland. Hierin staat dat in de basis politieke stakingen in principe niet gegrond zijn, tenzij ze worden georganiseerd ‘om de regering onder druk te zetten’ en het gaat om ‘arbeidsgerelateerde kwesties’. Het Nederlandse Hooggerechtshof heeft geoordeeld dat in dat geval een politieke staking alsnog binnen het Europees Sociaal Handvest kan vallen (artikel 6, lid 4). 

Kwalijk

Koekoek zegt het 'kwalijk' te vinden dat de TU/e-woordvoerder heeft gezegd dat de estafettestakingen wettelijk niet gegrond zouden zijn. “Veel mensen schrikken van zo’n uitspraak en zijn dan toch terughoudender om deel te nemen aan de staking. En dat terwijl we juist zo veel mogelijk mensen nodig hebben om impact te maken met deze actie”, zegt hij. “Daar hebben de universiteiten uiteindelijk ook baat bij.”

De TU/e zegt de lijn te volgen zoals die in UNL-verband over de estafettestakingen is afgesproken. Woordvoerder Jongsma benadrukt dat de universiteit wel grote waardering heeft voor initiatieven die protest aantekenen tegen de desastreuze bezuinigingen op het hoger onderwijs. "We geven dan ook de ruimte aan studenten en medewerkers om deel te nemen aan de staking met inachtneming van de eerder gecommuniceerde richtlijn voor deelname."