Directeur verlaat het vernieuwde SSCE met een gerust hart

Volleybal is de rode draad in de loopbaan van Wim Koch

De afdrukken van de volleybal bij het Europees kampioenschap stonden nog op z’n vingers, toen Wim Koch -destijds speler in het Nederlands team- in 1985 actief werd aan de TU/e. Eerst als sportdocent, later als coördinator bij het Studentensportcentrum Eindhoven (SSCE) en sinds 2006 als directeur. “Ik ga afscheid nemen met de voltooiing van het uitbreidingsplan.” Een loopbaan in negen foto’s.

Naamgeving Van Lintbad

Wim Koch liet in 2007 een kleinkind van voormalig rector magnificus Jacq van Lint op de knop drukken waarmee een bijzonder kunstwerk in het zwembad aangezet werd. “Het bad was er al vanaf 2001, maar nu kreeg het zijn naam (Van Lintbad, red.). Een kunstenaar heeft een tegelwand gemaakt waarin door reliëf en gekleurd led-licht zijn naam tevoorschijn komt. Het is een verwijzing naar de wetenschapsberekeningen van professor Van Lint, die in 2004 overleed. Deze wiskundige was ook een fanatiek waterpoloër en hij heeft veel voor studentensport en de totstandkoming van het zwembad betekend. Om hem te eren kreeg het bad zijn naam. Net als de sportweek in december waar je zonder sportkaart het SSCE kunt uitproberen. Dat het een kind is die het kunstwerk activeert, vind ik heel passend. Ik ben en blijf een docent en vind het geweldig om te zien dat jonge mensen gefascineerd zijn door techniek.”

Studenten hebben medeverantwoordelijkheid

Koch zegt het meer dan eens; het is belangrijk dat studenten van de 38 sportverenigingen zich verantwoordelijk voelen voor de materialen die ze gebruiken. Het SSCE levert de accommodatie, de docenten en het basismateriaal. De benodigde extra zaken komen er in overleg. “De verenigingen weten het best wat ze nodig hebben. Toen mountainbiken opkwam, is er door SSCE een investering gedaan in mountainbikes voor All Terrain. De afspraak met de survivalrunvereniging is dat zij zelf voor de fietsen zorgen.” Voor iedere vereniging geldt dat die meer moet doen dan ‘de hand ophouden’, benadrukt Koch. Op de foto zie je de overhandiging van de fietsen.

Alle verenigingen hebben een medeverantwoordelijkheid. Zie de voorbeelden bij zweefvliegvereniging ZES en roeivereniging Thêta: “Toen bij zweefvliegen nieuwe hoge veiligheidseisen werden gesteld, moesten er á la minute -bij wijze van spreken- nieuwe transponders in de vliegtuigen worden gezet. ZES weet dan het best wat er moet worden aangeschaft en SSCE doet de voorinvestering. En bij roeien is er bijvoorbeeld een gezamenlijke verantwoordelijkheid voor de loods. Ik ben -samen met Real Estate- de gebouwbeheerder en Thêta is de gebruiker. Als er schade komt door eigen gebruik, zal Thêta dat moeten oplossen. Maar dat doen ze ook goed.”

Koch heeft het SSCE ook transportbusjes laten aanschaffen. “De verenigingen spelen competities en toernooien in de regio, maar de speellocaties zijn niet goed met het openbaar vervoer te bereiken op late tijdstippen of in het weekend. Ook wie naar de paardenmanege of naar water om te surfen wil, kampt met dat probleem. Daarom hebben we nu twee busjes, de koepel ESSF verhuurt ze en SSCE betaalt de verzekering, belasting en het onderhoud.”

Rode draad door loopbaan

Volleybal is niet weg te denken in het leven van Koch. “Het is mijn passie die leidde naar mijn directeurschap.” In 1985 stopte Koch als speler van het Nederlandse volleybalteam (en tot 1989 heeft hij nog eredivisie gespeeld) en aansluitend werd hij sportdocent aan de TU/e. Bij volleybalvereniging Hajraa is hij 23 jaar hoofdtrainer geweest, maar ook de klimmers van ESAC heeft hij getraind.

Van 1998 tot 2000 was Koch assistent-coach voor het Nederlands volleybalteam. Bij de Olympische Spelen in Sydney haalden ze een verdienstelijke 5e plek. “Het waren tropenjaren”, zegt Koch nu, “Ik werkte bij de TU/e van september tot en met april en de andere maanden was ik er voor het Nederlands team. Maar het werk wacht gewoon tot je terug bent en ik had 200 procent inzet. Ik deed het met plezier, maar het zou niet vol te houden zijn.” De ervaring heeft Koch wel geholpen met zijn carrièreplanning. “Ik werkte samen met Toon Gerbrands, oud-directeur van PSV, AZ en de DSB-schaatsploeg. Hij was een heel goede manager en een mooi voorbeeld voor mij. Ik zag dat ik het management in wilde. Ik houd van bruggen bouwen, verbindingen leggen. Een voorwaardenscheppende rol past me beter dan een professionele coach zijn.”

Tienduizendste sportkaart

Toen Koch aantrad als directeur SSCE, schommelde het aantal sportkaarten al lang rond de 9.000. Hij stelde zich tot doel uiteindelijk 12.000 sportende studenten te faciliteren en bereikte de eerste mijlpaal -van 10.000- al in 2009. “We kwamen in een snelle groei terecht. Nu hebben we meer dan 14.000 kaarten en na de opening van de nieuwbouw verwachten we daar nog eens tweeduizend bij. Door de technologische ontwikkelingen in de regio zijn er veel meer studenten gekomen en ook de Fontysstudenten weten het SSCE te vinden.”  

Die groei heeft begeleiding nodig. Koch heeft stelselmatig onderzocht wat de behoeften van studenten zijn en hoe een steeds complexere organisatie gestructureerd kan worden. Er kwamen vijf clusters; voor cursussen, fitness, groepslessen, verenigingen en welzijn. Alle collega’s, en er zijn ondertussen meer dan 220 personen die op de een of andere manier werken voor SSCE, werden betrokken bij de visie.

Kochs visie: “Alle studenten, van ieder sportniveau, moeten een groot aanbod van sport- en beweegmogelijkheden krijgen waarin ze elkaar veilig kunnen ontmoeten en hun persoonlijke vaardigheden kunnen ontwikkelen. Dit zal ten goede komen aan hun studie.”

Opening nieuwe bar

Door een deal met Bavaria kon de horeca in SSCE transformeren van “veredelde friettent” naar sportcafé. Koch ziet de opening van de nieuwe bar als een van “de leuke problemen” die bij groei kwamen kijken. “Eerst hadden we de sauna gemoderniseerd, toen de oude kleedlokalen aangepakt en als derde kwam het sportcafé. Ik kreeg inzicht in wat verder nodig is bij meer groei. Daarom heb ik een agenda gemaakt, in samenwerking met onder andere architectenbureau Houben&van Mierlo, om de gang naar de toekomst in stappen te maken. De knelpunten van het gebouw en de velden werden geïnventariseerd en sinds 2015 is er ieder jaar wat verbeterd.”

Avontuurlijk

“Tuurlijk daalde ik Vertigo af toen dat mogelijk werd bij het Dream and Dare festival in 2016. Dat was ter ere van het zestigjarig bestaan van de TU/e. Ik ben toch ook hier begonnen als een docent klimmen? Daarvoor had ik ook in de Ardennen kampen geleid voor middelbare scholieren, met nachttochten en hikes. Geweldig vind ik dat.” Niet gek dat Koch een van de oprichters is van de survivalvereniging All Terrain. “Ik heb de leden meerdere knooptechnieken om veilig te kunnen tokkelen, abseilen en klimmen geleerd.”

ESSF

In 2019 was het tijd voor een hernieuwde rol van de koepel voor studentensportverenigingen, de ESSF. “Voorheen werd ESSF door verenigingen weleens overgeslagen omdat die het gevoel hadden zaken sneller met SSCE te kunnen overleggen dan dat ze antwoord kregen van de koepel. Dat vond ik een slechte ontwikkeling. We hebben meer verantwoordelijkheid gelegd bij ESSF en voor mijzelf is het daarna altijd een belangrijk adviesorgaan geweest. Ze vertegenwoordigt de belangen van de studentenverenigingen.” Koch is overigens bezorgd dat de huidige politieke ontwikkelingen in het land oorzaak gaan worden dat het niet makkelijk wordt studentbesturen te vullen met vrijwilligers. “Studenten vrezen toch voor studievertraging”.

Tijdcapsule

Bij de start van de grondwerkzaamheden van de uitbreiding van SSCE mocht Koch een tijdcapsule in de grond stoppen. Dat was in 2023, als het aan Koch had gelegen was dat eerder gebeurd. Maar tegenslagen als bezuinigingen, corona, gestegen prijzen en de prioritering van TU/e’s bestuur ten behoeve van onderwijs, gooiden roet in het eten. “Voor alles heb ik begrip, hoor. Het is overmacht, maar ik had zo gehoopt dat we in 2021 klaar zouden zijn. Dan had ik nog een tijdje als directeur kunnen draaien met het vernieuwde sportcentrum. Werkt het allemaal zoals we het uitgedokterd hebben?”

Toch gaat Koch met een gerust hart naar de volgende fase in zijn leven, die van pensionado. “Ik ga afscheid nemen met de voltooiing van het plan waar ik samen met de collega's van het SSCE al die jaren aan gewerkt heb. Alles is verwezenlijkt en ik laat het SSCE in goede handen achter.” Max van Veen, die nu het sportcentrum van Tilburg University leidt, volgt Koch op.

“Nu kan ik onder andere meer tijd aan mijn kleinkinderen besteden, de derde is op komst. Ik blijf actief hoor. Ik ben in mijn woonplaats Heeze nog voorzitter van de sportraad en iets verder van huis blijf ik bij Studentensport Nederland nog chef de mission voor de World University Games. Dat betekent dat ik, als alles goed blijft gaan, bij de zomeredities in 2025 in Duitsland, in 2027 in Korea en in 2029 in de Verenigde Staten alle Nederlandse studentensporters zal bijstaan bij hun sportprestaties.”

Meer verhalen

Acht foto’s zijn niet genoeg om de loopbaan van Koch te vangen. Als het aan hem ligt, worden er nog vele toegevoegd. En als hij er slechts vier mag noemen die het eerst in hem opkomen zijn dat deze: een foto van het gehele team van SSCE, een foto van hem als coach bij het Nederlands volleybalteam, een beeld van het grote Hajraa-buitenvolleybaltoernooi en een plaatje van de loods aan het kanaal voor zeilvereniging Boreas. En bij alles heeft hij weer meer verhalen, want Wim Koch raakt niet uitgepraat.

Deel dit artikel