“Vrouwen in de top voelen vaak ver weg”

Tenzij jouw vrouwelijke rolmodel ieder ontbijt aan je keukentafel zit

Vrouwelijke rolmodellen in de technische sector zijn schaars, maar zeer belangrijk, weet student Technische Wiskunde Ymke Tolboom. Zij heeft haar rolmodel gevonden in de persoon van Joleen Blok, decaan en strategisch informatiemanager bij het Maxima Medisch Centrum, maar in de eerste plaats gewoon haar moeder.

Ymke Tolboom (21) zit in de laatste fase van de opleiding Technische Wiskunde. Joleen Blok (52) studeerde Natuurkunde aan de Radboud Universiteit. Daarna behaalde ze haar PhD in Medische Wetenschappen, waarvoor ze ook een aantal vakken op de TU/e volgde. Zo werd ze de eerste vrouwelijke algemene klinische fysicus in Nederland en heeft ze gewerkt in verschillende ziekenhuizen. Nu is ze de eerste vrouwelijke decaan bij het Maxima MC en strategisch informatiemanager. Is ze daarmee een rolmodel? “Je moet het niet groter maken dan het is”, aldus Blok.

Mannenbolwerk

Tolboom woonde gedurende haar middelbare schooltijd bij haar moeder. Terwijl Blok aan het werk is, krijgt Tolboom de vrijheid om zichzelf te ontplooien. Ze wonen bij elkaar, maar hebben duidelijk een eigen leven. Van haar moeder leert ze om plezier te hebben in alles wat ze doet; om zelf de slingers op te hangen. “Ik heb het altijd heel druk. Mensen vragen me vaak hoe ik het allemaal doe, maar ik heb gewoon de tijd van mijn leven. Dat herken ik ook heel erg in mijn moeder. Die blijft zichzelf ontplooien.”

Pas als ze aan de TU/e gaat studeren, realiseert ze zich dat haar moeder eerder de uitzondering is dan de regel. Dat kwam niet alleen door de collegezalen vol met mannen. Het zat ook in de subtiele dingen. “Zo viel me op dat wanneer medestudenten over het werk van hun ouders vertelden, ze altijd heel trots over hun vader begonnen te praten en naderhand pas hun moeder benoemden.”

Wanneer Tolboom op haarzelf gaat wonen, merkt ze pas echt hoe bijzonder haar moeder is. “Ik begon me te realiseren hoe mijn moeder haar drukke agenda wist te combineren met een gezinsleven. Hoe ze ondanks haar volle baan voor me klaar stond als ik ergens tegenaan liep. Toen pas kreeg ik echt bewondering voor haar.”

Natuurlijk heeft het waarde om een voorbeeld te zijn, maar het is ook iets wat je gewoon bent op basis van ervaring

Joleen Blok
Voorbeeldrol

Studeren in een mannenbolwerk is Blok niet onbekend. Toen ze Natuurkunde ging studeren was ze een van de drie vrouwen in haar jaar. “Het grootste aantal vrouwen dat ze destijds in een jaar hadden gehad. Al was het geen grote club hoor. We waren in totaal maar met enkele tientallen studenten.” Na haar PhD werd ze de eerste vrouwelijke algemene klinische fysicus in Nederland, maar daar was ze niet echt mee bezig. “Ik was me er wel bewust van, maar het was gewoon zo. Ik maakte me er niet druk om. Dat er zo weinig opleidingsplekken waren voor mijn beroep vond ik een groter probleem.”

Toch realiseerde Blok zich maar al te goed dat ze een voorbeeldrol had. “Dat begon al tijdens mijn studie Natuurkunde. Ik was toen 24 en mocht op scholen langsgaan om te vertellen over mijn studie. Dat was vanuit de destijds zogeheten Vereniging van Hoger Technisch Onderwijs. Die wilde de man-vrouwverhouding in bètavakken gelijk trekken.” In een kleine kring ging ze met scholieren praten over haar vakgebied en beantwoordde ze hun vragen. “Dat waren altijd hele leuke gesprekken. Dat voelde echt waardevol.” En nu is ze nog altijd een voorbeeld voor jonge vrouwen in haar omgeving. “Je merkt dat je een gezicht bent voor jonge collega’s en ik krijg nog weleens vragen, maar je moet het ook niet groter maken dan het is.”

Tolboom reageert met enige verbazing op haar moeder. “Je doet er altijd zo makkelijk om. Alsof het niks is!” Blok lacht. “Natuurlijk heeft het waarde om een voorbeeld te zijn, maar het is ook iets wat je gewoon bent op basis van ervaring.”

De weg ruimen

Zelf had Blok geen vrouwelijk rolmodel. Toch was studeren in een mannenwereld geen probleem. “Ik heb altijd mannelijke mentoren gehad die iets in mij zagen en meehielpen met het ruimen van de hobbels op de weg, zodat ik dingen kon bereiken.” Wel benoemt ze haar eigen moeder als voorbeeld. “Die moest stoppen met werken nadat ze ging trouwen, want zo ging dat vroeger. Daar was ze het niet mee eens, dus ze bleef zichzelf bezighouden. Ze is altijd iemand geweest die tegen de status quo in ging.”

Voor Tolboom is studeren in een sector waar mannen in de meerderheid zijn ook geen enkel probleem. Ze ziet het als leuke uitdaging en helemaal niet als een obstakel. Tolboom en Blok hebben een gedeelde visie dat je maar één leven hebt waarop je je stempel kan achterlaten. Tolboom: “Daarin volgen we allebei ons eigen pad en stimuleren we elkaar om energie te halen uit de dingen die we leuk vinden.” Blok: “Vrijheid in gebondenheid, zo noemen ze dat.”

Natuurlijk lees of zie je weleens iets over vrouwen die de top hebben bereikt, maar dat blijft zo ver weg

Ymke Tolboom
Vrouwen in de Top

Zo moeder, zo dochter, blijkt ook uit het aankomende evenement Vrouwen in de Top dat georganiseerd wordt op 21 mei. Tolboom is medeorganisator: “Ik merkte dat het voor veel vrouwen niet per se vanzelfsprekend is om met een vrouw te praten die een soortgelijke studie heeft gedaan en daarna is doorgegroeid. Natuurlijk lees of zie je weleens iets over vrouwen die de top hebben bereikt, maar dat blijft zo ver weg.”

Met dat probleem is Tolboom naar haar moeder gestapt. Zo ontstond tijdens het ontbijt aan de keukentafel het idee voor een kleinschalige setting, waar vrouwelijke studenten met succesvolle vrouwen in de top op een laagdrempelige manier in gesprek kunnen gaan. Het evenement, met de naam 'Vrouwen in de top' is geïnspireerd op de gesprekken die Blok voerde met scholieren om bètavakken onder de aandacht te brengen. “Niet om alleen te praten over de obstakels van carrière maken in een mannenwereld, maar zodat iedere student in contact kan komen met een vrouwelijk rolmodel.”

'Vrouwen in de top' wordt gehouden op dinsdag 21 mei en is bedoeld voor alle vrouwelijke studenten van de TU/e. De inloop begint om 18:45 in de centrale hal van Atlas. Na de opening kunnen studenten in drie rondes speeddaten met inspirerende rolmodellen uit de technische sector. Aflsuitend zal er een netwerkborrel zijn met een hapje en een drankje.

Blok zal zelf ook als een van de ‘vrouwen in de top’ aanwezig zijn. Met trots kijkt ze hoe haar dochter met dit onderwerp bezig is. “Ze zit bomvol energie. Dat is zo mooi om te zien.” Blok haalt daarnaast zelf ook veel inspiratie uit zo’n evenement. “De nieuwe ideeën, de energie van de jongere generatie en zien waar ze op dit moment tegenaan lopen. Dat geeft mij ook weer motivatie en zet me aan het denken over hoe we deze studenten kunnen blijven boeien en winnen om in het werkveld aan de slag te gaan.”

Dineren met topvrouwen

Een ander jaarlijks terugkerend evenement om vrouwlijke rolmodellen te ontmoeten, wordt georganiseerd door studentenvereniging SSRE. Dat is het  'Technische vrouwen diner' waar tussen de gangen door inspirerende verhalen van rolmodellen te horen zijn. En de topvrouwen eten ook gezellig mee. De studenten die het organiseren moedigen mede-studenten aan om vooral veel vragen te stellen. Hier is het verslag van vorig jaar. Dit jaar werd op Nationale vrouwendag, 8 maart, de derde editie gehouden. 

Deel dit artikel