Uiteenlopende ideologieën onder één dak
"Je moet zoeken naar de overeenkomsten, niet naar de verschillen."
Hoe kies je algemene kernwaarden voor uiteenlopende ideologieën? Volgens FISO - de koepel voor onder andere de religieuze, LGBTQ+, internationale en veganistische verenigingen - is dit makkelijker dan het lijkt. “Je moet zoeken naar de overeenkomsten, niet naar de verschillen.”
Nu de universiteit haar kernwaarden herziet begint deze term - ‘kernwaarden’ - een veelbesproken begrip te worden in de wandelgangen. Toch blijft het voor velen nog wat vaag. Want, wat valt er nou allemaal onder de noemer ‘kernwaarden’? En maken de kernwaarden die een organisatie kiest daadwerkelijk een verschil in de praktijk? Volgens FISO en TINT wel.
FISO
“FISO is een koepel waar verenigingen en partijen onder hangen. Net zoals de ESSF voor de sportverenigingen, Scala voor de cultuurverenigingen, of FSE voor de studieverenigingen”, begint Gerben Vroegindeweij, secretaris van FISO. FISO is met zijn drie jaar een van de jongere koepels en ooit ontstaan uit het toenmalige ‘Credo’, de koepel voor religieuze verenigingen. “Naast de Credokoepel waren er een aantal verenigingen die niet onder een koepel vielen. Toen werd er een gemene deler gezocht over hoe deze samen konden passen, en daar is FISO uit voortgekomen.”
Nu telt FISO elf deelnemers: drie christelijke (Ichthus Eindhoven, Navigators Network en HOST), twee internationale (Cosmos en AEGEE Eindhoven), één islamitische (Salaam), één voor levensvragen (TINT), één veganistische (VSA), één voor de LGBTQ+-gemeenschap (Compass), één spirituele (Enter the Now), en één voor studentenwelzijn (Lighthouse).
Ons bestuur en de de besturen van onze deelnemers kennen onze kernwaarden sowieso
Inclusiviteit, internationalisatie, studentenwelzijn
“Omdat onze deelnemers soms best ver uit elkaar liggen zijn waarden een belangrijk onderwerp voor ons. Hoe binden we iedereen samen”, zegt Niels Gorter, penningmeester van FISO. In totaal heeft FISO drie kernwaarden: inclusiviteit, internationalisatie en studentenwelzijn. “Dat zijn vrij brede termen, maar daardoor passen al onze verschillende deelnemers er wel onder”, vult Vroegindeweij aan. Indien een nieuwe deelnemer zich graag bij FISO wil voegen dan gaat het bestuur eerst in beraad of de desbetreffende vereniging of partij wel aansluit bij de FISO-kernwaarden. “Het is belangrijk dat ze goed binnen FISO passen.”
De kernwaarden van FISO zijn, in tegenstelling tot die van TU/e, algemeen bekend binnen de koepel. “Binnen ons eigen bestuur en alle besturen van de deelnemers sowieso”, zegt Gorter zelfverzekerd. “Ze zijn ook niet te missen door onze stickers en het allereerste wat je ziet op onze website.”
Zoeken naar overeenkomsten, niet naar verschillen
De uiteenlopende ideologieën onder de deelnemers van FISO zorgen volgens Vroegindeweij eigenlijk nooit voor problemen. “Je moet zoeken naar de overeenkomsten, niet naar de verschillen. Verschillen zijn er altijd wel, maar dit moet niet het beginsel zijn vanuit waar je samenkomt”, stelt hij.
Samenkomen doen de besturen van alle tien de deelnemers van FISO ongeveer eens per drie maanden, tijdens bijeenkomsten die FISO organiseert. “Wij doen hard ons best om iedereen zo goed mogelijk te accommoderen tijdens deze momenten”, vertelt Gorter. “Zo proberen we bijvoorbeeld het eten veganistisch te houden voor VSA, en geen alcohol te schenken voor Salaam.” Volgens Gorter klinkt dit voor buitenstaanders soms als ‘veel regeltjes’, maar in de praktijk valt het volgens hem allemaal wel mee. “Wie kiezen vaak bewust voor een tijd vroeg in de middag, want dan is er toch geen behoefte aan alcohol of feest”, legt hij uit. “Vorig jaar organiseerde het vorige bestuur bijvoorbeeld een kleiworkshop. Toen hoefde er eigenlijk alleen met het eten rekening gehouden te worden.”
Alle studenten zijn welkom, welke levensbeschouwelijke of religieuze achtergrond zij ook hebben
Inclusief leiderschap
Inclusiviteit gaat FISO dus goed af, maar hier hebben ze ook de nodige hulp bij gekregen. Zo heeft het huidige bestuur aan het begin van hun bestuursjaar de ‘inclusief leiderschap’-workshop van TINT gevolgd, die zelf onderdeel van de FISO-koepel is. Ooit was TINT een christelijke organisatie, maar in 2017 hebben zij hun statuut veranderd naar ‘religieneutraal’ en nu focussen zij zich op persoonlijke ontwikkeling en algemene levensvragen. “Alle studenten zijn welkom, welke levensbeschouwelijke of religieuze achtergrond zij ook hebben”, benadrukt Van Tuijl. Daarnaast geven zij workshops op aanvraag, waaronder de ‘inclusief leiderschap’-workshop.
“In de workshop oefenen we hoe je een veilige ruimte kan creëren door de dialoogmethode te gebruiken. Dit is een manier van luisteren en open vragen stellen. En wanneer het jouw beurt om te praten is, vanuit je eigen ervaring te spreken”, legt Margit van Tuijl uit, life coach bij TINT. Naast de dialoogmethode komen ook conflict en waarden aan bod tijdens de workshop. Dit gebeurt aan de hand van de zogenoemde waardekaartjes van TINT, ontworpen door oud-stagiaire Laura Curta (zie hoofdfoto). “We verspreiden deze allemaal over de tafel. Nadat de deelnemers een standpunt hebben ingenomen, laten we ze waarden uitkiezen die daarmee geassocieerd zijn”, aldus Van Tuijl. “Bijvoorbeeld, het bestuur in kwestie bespreekt een bepaalde verandering. Sommigen zijn voor en sommigen zijn tegen. We reflecteren dan samen: waarom ben je voor of tegen en welke waarden zitten hier aan vast?” Het klinkt paradoxaal, maar het liefst heeft TINT dat er een conflict is tijdens de workshops. “Zo hebben we iets om mee te werken en trainen we de besturen om in de toekomst zelf conflicten op te lossen.”
Ieder verenigingsbestuur kan de 'inclusief leiderschap'-workshop van TINT volgen. “We bieden de workshops meestal in het begin van het jaar aan, net voordat de nieuwe besturen hun bestuursjaar beginnen”, vertelt Gergely Fodor, student en evenementorganisator bij TINT. “Besturen kunnen ons zelf benaderen hiervoor. Het moet namelijk geen verplichting worden, ze halen er het meest uit wanneer ze zelf ook echt iets willen leren.”
Geïnteresseerd in de ‘inclusief leiderschap’-workshop van TINT? Stuur een berichtje naar info@. tint-eindhoven.nl
Waardekaartjes
Ook bij het herzien van de TINT-kernwaarden kwamen hun eigen waardekaartjes goed van pas. “Een jaar of acht geleden gingen we voor het eerst onze kernwaarden definiëren, maar dat was in het Nederlands. Toen we deze een paar jaar terug naar het Engels wilden vertalen liepen we tegen problemen aan, want hoe vertaal je een woord als ‘bezieling’? Toen zijn we helemaal opnieuw begonnen”, aldus Van Tuijl.
Om de nieuwe kernwaarden te kiezen, ging TINT met hun team en de waardekaartjes om tafel. “Iedereen kreeg vijf pionnen, die mocht je verdelen over de kernwaarden die jou het best leken. Hierna gingen we samen reflecteren en onderbouwen, waarna sommige teamleden - met die nieuwe input - hun keuzes nog wilden aanpassen.” Uiteindelijk werden de waarden met de meeste pionnen samengevoegd tot de huidige vijf kernwaarden van TINT: inspiratie, zin van het leven, persoonlijke groei, compassie en connectie.
We vinken onze vijf kernwaarden af voor alles wat we organiseren
Nu, een paar jaar later, zitten deze vijf waarden diep in de cultuur van TINT, aldus Van Tuijl. “Bij alles wat we doen en ieder evenement dat we organiseren stellen we onszelf de vraag: is dit in lijn met onze vijf kernwaarden? We schrijven ze letterlijk op in ons meetingdocument om ze af te kunnen vinken”, zegt ze. “Als dat niet lukt, dan overleggen we net zo lang totdat het wél in lijn is met waar wij voor staan.”
Tips voor de TU/e
Bij zowel TINT als FISO lijken hun kernwaarden dus springlevend. Op de vraag of zij tips hebben hoe de TU/e ervoor kan zorgen dat de nieuwe kernwaarden - die volgend studiejaar bekend worden gemaakt - niet weer in de vergetelheid raken was hun antwoord: blijven herhalen. Zet het op je stickers, verwerk het in je slogan, haal het aan tijdens discussies, vink ze af tijdens grote meetings, of begin opnieuw als ze nog niet afgevinkt kunnen worden. Totdat iedereen ze kent, en er ook echt naar leeft.
Discussie