- Student
- 01/02/2023
Vier kandidaten voor de Provinciale Staten zijn TU/e’ers
Deze studenten willen meebeslissen over de toekomst van Brabant
Promovenda Laura van Hazendonk (28) en studenten Ralph van Ierland (27), Emma van Beek (23) en Floortje Bos (21) hebben zich verkiesbaar gesteld voor de Provinciale Staten. Aan het einde van woensdag 15 maart weten ze of ze zich fulltime kunnen storten op hun technische carrière óf dat ze de komende vier jaren het grootste deel van hun tijd bezig zijn met vergaderingen en werkbezoeken voor de politieke partij van hun keuze. “Het is reuze spannend.” Waarom willen zij de politiek in?
De Provinciale Staten staan van alle bestuursorganen misschien wel het verst van de kiezers af, denken de vier TU/e’ers die zich verkiesbaar stellen. De gemeentepolitiek zie je om je heen, de werkzaamheden van de Tweede Kamer krijgen volop aandacht in de landelijke media. Toch zijn de Provinciale Staten minstens zo belangrijk, zeker in Noord-Brabant.
Er wordt namelijk beslist over de inrichting van het landelijk gebied. “De Staten bepalen waar wij de schaarse ruimte aan besteden; woningen, wegen, natuur of varkensstallen. De Staten gaan over de inrichting van het openbaar vervoer. Blijft Noord-Brabant ook bereikbaar voor inwoners die geen eigen auto hebben?”, zegt Laura van Hazendonk (plaats 3 op lijst GroenLinks). Hoe we de energietransitie verder gaan vormgeven en faciliteren noemt Ralph van Ierland (plaats 6 voor D66) “een uitdagend thema”. Emma van Beek (plaats 7 bij GroenLinks) geeft als concrete voorbeelden waar de Staten over gaan: “Waar komen bedrijventerreinen en hoe zorgen we voor schoon drinkwater?”
Floortje Bos (plaats 9 voor Volt) denkt dat juist in Noord-Brabant de Provinciale Statenverkiezingen aanslaan. “Inwoners hier voelen zich meer Brabander dan dat inwoners van bijvoorbeeld Den Haag zich Zuid-Hollander voelen.” Allevier de kandidaten voelen een sterke verbondenheid met de provincie en zijn hier, met uitzondering van Laura, geboren. Waarom ze bereid zijn zich meer dan twintig uur in de week in te zetten voor de belangen van hun kiezers, vertellen ze hieronder.
Kansen
Of ze verkozen worden is voor de een spannender dan voor de ander. Er zijn 55 Provinciale Statenleden verdeeld over 13 partijen, waarvan Forum voor Democratie inmiddels uit elkaar is gevallen. Volt doet dit jaar voor het eerst mee. GroenLinks en D66 leveren momenteel vijf leden. De VVD is de grootste partij met tien leden.
Een stem uitbrengen mag alleen voor de provincie waar je woont en je moet een Nederlands paspoort hebben. Provinciale Statenleden dienen uiteindelijk ook het nationaal belang, want zij kiezen op 30 mei van dit jaar bij de Eerste Kamerverkiezingen een nieuwe Eerste Kamer. De leden daarvan beslissen over alle nieuwe landelijke wetten.
Internationals: niet stemmen, wél bespreken
Laura van Hazendonk heeft een boodschap voor internationals die geen stempas krijgen. “Hoewel jullie helaas niet mogen stemmen voor de Provinciale Staten, gaan de onderwerpen waarover de PS besluiten jullie wél aan. Denk aan de kwaliteit van het openbaar vervoer of de hoeveelheid betaalbare woningen die in de regio worden gebouwd of de snelheid waarmee de energietransitie wordt doorgevoerd. Ik zou jullie daarom vooral aanraden om deze onderwerpen te bespreken met je vrienden die wél mogen stemmen.”
Emma van Beek: “Ik gooi mezelf in het diepe”
Masterstudent Emma van Beek heeft voor haar studie Data Science behalve in Eindhoven ook twee jaar in Tilburg gewoond. Nu woont ze in een huurappartement in Woensel. Ze is geboren in Valkenswaard en in die omgeving waren haar grootvaders vroeger politiek zeer actief. De een was wethouder, de ander burgemeester. Hun zoon en dochter, de ouders van Emma, hebben het politieke erfgoed niet bepaald doorgegeven aan de keukentafel. Emma heeft haar maatschappelijke betrokkenheid zelf ontdekt door wat ze meemaakte op social media.
“Als puber heb ik veel op Twitter gezeten. Daar kwam ik in persoonlijk contact met Mexicanen of Britten die me vertelden over hun ervaringen met Donald Trump of de Brexit-perikelen. Ik leerde daar mijn eigen standpunten te ontwikkelen - die overigens steeds linkser werden - en te delen. Dat is best bijzonder, want dat was ik niet gewend. Op de middelbare school vond ik het doodeng om een spreekbeurt te houden en ook nu in universiteitscolleges vind ik het nog niet makkelijk mijn vinger op te steken. Dat ik me verkiesbaar stel voor de Provinciale Staten is een heel bewuste stap, want ik weet dat ik er mijn eigen standpunten moet presenteren. Ik gooi mezelf in het diepe voor persoonlijke groei.”
Kicken
Emma heeft in 2021 zeven maanden stage gelopen op het landelijk bureau van GroenLinks. “Nee, daar kreeg ik geen studiepunten voor, haha.” Ze is er data-analist geweest en mocht in die hoedanigheid de gemeenteraadsverkiezingen van 2022 bestuderen. “Op de uitslagenavond van 16 maart heb ik data verzameld vanuit alle sociale kanalen en die doorgegeven aan de landelijke campagneleider. Het was een boven verwachting goede score, in veel plaatsen is GroenLinks de grootste partij geworden, ook in Helmond, Eindhoven en Tilburg. Het was een topmoment na de domper van de Tweede Kamer verkiezingen in maart 2021 toen GroenLinks van 14 naar 8 Kamerleden kelderde.”
Ze weet inmiddels: “Een zevende plek op de Statenlijst is niet bij voorbaat kansloos.”
De Data Science-student wil zich in de campagne en als potentieel als statenlid inzetten voor jongeren en daar horen studenten uit het buitenland - die niet mogen meestemmen - net zo goed bij. “Ik vind het belangrijk dat ook zij weten dat ze gehoord worden.” Ze nodigt ze vooral uit om met leeftijdsgenoten die actief zijn binnen de politiek over problemen in gesprek te gaan.
Floortje Bos: “Ik wil me vooral richten op jonge kiezers”
De jongste op lijst Volt is Floortje Bos, geboren en getogen in Breda en Data Science studerend in Eindhoven en Tilburg. De eenentwintigjarige is net als de andere drie TU/e’ers in dit artikel opgegroeid in een witte bubbel en zich daar ook goed bewust van. “Mijn basisschool stond wel in een achterstandswijk en ik doe er alles aan om te horen wat mensen buiten mijn eigen kringen bezighoudt. Maar vooral wil ik me richten op jonge stemmers, studenten of werkenden. Juist als jong persoon voel ik mezelf niet gerepresenteerd in de politiek. Daarom neem ik het heft in eigen handen en heb ik gesolliciteerd als kandidaat voor Volt. Ik voel me bij de Europagezinde partij op m’n gemak. Ik wil me inzetten voor de sociale vraagstukken.”
Floortje woont in een studentenhuis met zeven anderen. Overdag is ze veel op de TU/e, de avonden besteedt ze aan politiek. “Na de tentamens ga ik campagne draaien. Dat betekent de straat op en met mensen praten. Dan krijg je te horen wat ze dwars zit of waar ze positief over zijn.”
Studieschuld
Ze heeft geen studiefinanciering gehad en bouwt nu een schuld op. Daar maakt ze zich, net als Ralph en Emma, geen grote zorgen over. “Ik denk dat ik een loopbaan krijg waarmee ik de schulden kan aflossen. Voor alfa’s is het misschien lastiger. Als ik in de Provinciale Staten kom, kan ik dit niet in m’n eentje oplossen, maar krijg ik wel een groter politiek netwerk waardoor ik kan praten met mensen met meer invloed. Ik zou graag zien dat de stufiloze-generatie gecompenseerd wordt. Tegelijkertijd weet ik dat daar veel geld voor nodig is.”
Zelf heeft ze nog maar tweemaal het rode stempotlood mogen gebruiken; eenmaal landelijk en eenmaal voor de gemeenteverkiezingen. Volt vindt de termen links en rechts niet meer van deze tijd. “We bepalen per thema waar we staan. Bij de Provinciale Statenverkiezingen zal het vooral over de aanpak van de klimaatcrisis gaan. Volt wil bos en natuur behouden, maar niet meteen de boeren allemaal uitkopen. Er is nog genoeg technische kennis om de landbouw te laten innoveren, denken we.”
Laura van Hazendonk: “Ik wil iets doen aan de klimaatcrisis”
Laura is opgegroeid in een Zuid-Hollands dorp in een hoogopgeleid gezin waar niemand politiek actief was, maar waar wel veel gepraat werd over wat er in de krant stond. Pas na haar bachelor in Maastricht kwam ze in Brabant wonen en hier werd ze voor het eerst actief voor GroenLinks. Haar master Chemical Engineering deed ze in Eindhoven, op aandringen van haar jongere zus die een enthousiaste TU/e-student was, en nu volgt ze ook haar promotietraject bij de faculteit Chemical Engineering & Chemistry.
Voor Laura is het belangrijk om in contact te blijven met Brabanders buiten haar bubbel door langs de deuren te gaan, een typische GroenLinks-activiteit. “Ook buiten campagnetijd praten we met mensen over wat er volgens hen anders moet of waar ze juist trots op zijn. Dat vragen we actief. Eerder deze maand nog op de Woenselse markt.”
Laura denkt dat ze juist in de provinciepolitiek haar steentje kan bijdragen, meer dan eventueel in de gemeenteraad. “De klimaatcrisis gaat me erg aan het hart en de provincie beslist over natuur, energietransitie, woningbouw en dergelijke groene en technische onderwerpen. Mijn technische achtergrond heeft daarbij meerwaarde. De klimaatcrisis voelt als een enorme dreiging, daar wil ik iets aan doen.”
Relativeren
Vaker dan vroeger hoor je dat politici bedreigd worden en Laura heeft helaas al ervaring met haatmail. “Ik vond het heftig en ik heb niet eens alles gelezen. Ik sprak me uit over vrouwonvriendelijke schilderijen om een constructief debat op gang te brengen. Dat werd opgepikt door rechtse media en uit z’n verband gerukt. Ik heb nu ook zelf ervaren dat je als vrouw dan online door het slijk gehaald wordt. Ik wil me niet de mond laten snoeren en geloof dat het online debat niet representatief is voor de echte maatschappij. Ik onthoud dat negen op de tien gesprekken die ik meemaak als GroenLinks-lid constructief zijn.”
Net als Emma, Ralph en Floortje vindt ze het moeilijk om te voorspellen wat ze over twintig jaar doet. Maar na een tijdje nadenken weet ze dat ze graag Eerste Kamerlid wil worden. “Het liefst in combinatie met een baan die (scheikundig) onderzoek en beleid combineert. Als Eerste Kamerlid ben je namelijk wat minder bezig met de waan van de dag, maar wel met politiek en beleid.”
Maar nu staat ze derde op de kandidatenlijst en als ze verkozen wordt gaat ze haar promotie in deeltijd (60 procent) afronden. Ze vraagt zich af of de twintig uren die voor Statenlid staan, genoeg zijn. “Maar hard werken kan ik wel.”
Ralph van Ierland: “Ik wil mijn technische kennis inzetten voor de energiecrisis”
Masterstudent Industrial & Applied Mathematics Ralph groeide op in Geldrop, op fietsafstand van de TU/e. “Je zou kunnen zeggen dat mijn jeugd zich in die dorpse bubbel afspeelde, maar ik probeer me juist wel bewust te zijn van de valkuilen daarvan. Bij Jong040 (een soort jeugdraad, maar dan voor 17 tot 27-jarigen, red.) waar ik actief ben, zijn we echt met een gemêleerd gezelschap. Daar delen we ervaringen en leren we veel van elkaar. Zo brachten we vorige week een advies aan de gemeente uit over armoede onder jeugd en zijn we nu bezig met het thema mentale gezondheid. In de zomers heb ik jaren bij de meest uiteenlopende bedrijven gewerkt; bijvoorbeeld bij de technische dienst van een verzorgingshuis. Het leuke aan die baantjes is de diversiteit aan collega’s waar je mee omgaat en van leert.
Benaderbaar
In de negen jaren dat hij stemgerechtigd is, heeft hij altijd D66 gestemd. Nu staat hij op de zesde plaats van de Statenlijst. “Ja, het lijkt dat provinciepolitiek ver van de mensen afstaat, maar ik hoop dat mensen weten dat ze me altijd mogen benaderen. Een mail beantwoord ik - als het kan - dezelfde dag nog en je mag me ook bellen.”
Hij weet dat hij als politicus vaak geen individuele problemen kan aanpakken. “Maar je kan wel analyseren waar de bottleneck zit als je dezelfde klachten zesmaal hoort en op grond daarvan aandringen op een andere aanpak.” Naast het fulltime afstuderen waar Ralph tot april erg druk mee is, is hij zeker de helft van de vrije dagdelen actief voor D66. “Het komt me best goed uit dat hockey nu een winterstop heeft.”
Politieke ervaring
Iemand die zich politiek inzet ligt onder een vergrootglas en moet zijn handelen altijd verantwoorden. Ralph kan daar als voormalig U-Raadslid over meepraten. “In de UR heb ik namens Groep-één tegengestemd dat bij Mechanical Engineering de bacheloropleiding een extra Nederlandse taaleis kreeg, dat was een lastige keuze. Je moet je - weloverwogen - keuzes altijd kunnen uitleggen. Daarom moet je vooraf sparren, argumenten uitwisselen en nadenken over de keerzijden."
De UR kon zich geen lange discussiesessies veroorloven in maart 2020. Ralph zat drie maanden in de UR toen corona de TU/e in een stroomversnelling bracht. “We moesten snel beslissen over online onderwijs en tentamens. Ik heb er dit van geleerd; als iedereen de zeilen bijzet, kun je tempo maken zonder dat het ten koste gaat van de kwaliteit.”
Als Ralph op 15 maart tot Statenlid wordt verkozen, zal hij een parttime baan zoeken. “De vrijdagen zijn dan sowieso al voor vergaderingen, daarnaast zijn er natuurlijk veel bijeenkomsten en werkbezoeken in de avonduren en weekenden. Ik wil me voor Noord-Brabant vooral focussen op het thema economie, waar talentontwikkeling, internationalisering en innovatie onder vallen en daarnaast op de energietransitie en mobiliteit.”
Discussie