Internationale studenten financieel geraakt door coronacrisis
Valutadevaluatie vaak een belangrijke reden
De financiële positie van internationale studenten is door de coronacrisis wankeler geworden. De oorzaak ligt niet zozeer bij het verlies van bijbaantjes, maar is vooral terug te voeren op de extra kosten die veroorzaakt worden door studievertraging en vanwege de devaluatie van de munteenheid van hun thuisland indien het niet-EER-studenten betreft. Die laatste groep komt meestal ook niet in aanmerking voor de hulpregelingen van de overheid. Cursor dook erin en laat zien waar je wel recht op hebt.
Laten we eerst eens kijken naar wat cijfers. Dit collegejaar lopen er aan de TU/e 12.251 studenten rond, waarvan er 1.761 (14,4 procent van het totaal) afkomstig zijn uit het buitenland. Van die groep is 49,4 procent (870 studenten) afkomstig uit de Europese Economische Ruimte (EER) en 50,6 procent (891 studenten) is niet-EER-student. Via Facebook legde Cursor in een kleine steekproef aan de groep van internationale TU/e-studenten de vraag voor wie er financieel geraakt was door de coronacrisis. In totaal reageerden 85 mensen, waarvan er 62 aangaven financiële schade te hebben ondervonden. Twee daarvan waren EER-studenten en de rest was afkomstig van buiten de EER.
Taalbarrière
Als je dan financieel geraakt wordt, hoe vind je dan hulp? Het is voor Nederlandse studenten soms al een uitdaging om uit te vinden waar je recht op hebt, laat staan voor internationale studenten die de Nederlandse taal niet of nauwelijks machtig zijn. Sommige documenten worden vertaald, maar als daar een fout in staat, is de Nederlandse versie juridisch altijd leidend.
Financiële uitdagingen
Salma Abdelsamie, bachelorstudent Architectural Urban Design and Engineering en secretaris van de internationale studentenvereniging Cosmos, herkent de financiële uitdagingen van internationale studenten. Zelf afkomstig uit Egypte dealt zij hier ook mee, maar ze hoort de verhalen zeker ook van leden van Cosmos. “Een probleem was dat veel niet-EER-studenten niet in aanmerking komen voor het soort ondersteuning dat de overheid aan Nederlandse studenten biedt. Ze kunnen bijvoorbeeld geen financiering aanvragen via DUO. Andere mogelijke middelen of hulp van de overheid komt niet aan bij internationale studenten vanwege de taalbarrière, of het gaat, indien het wel is vertaald, verloren in die vertaling. Mijn partner is Nederlands en zelfs voor hem was het niet helemaal duidelijk wat hij van de overheid mag verwachten, laat staan dat internationals die geen ingewikkelde Nederlandse wetteksten kunnen lezen, er weet van hebben. Er is veel informatie beschikbaar maar die is moeilijk te filteren. Er gaat veel langs je heen. Ik heb echt mijn best gedaan om informatie te vinden om mezelf en mijn studiegenoten te helpen, maar dat is tot nu toe niet gelukt.”
Gespreid betalen
Rodrigo Cinelli Garrubbo, student Bouwkunde uit Brazilië, zoekt ook naar middelen om de dalende inkomsten op te vangen en zijn rekeningen te kunnen blijven betalen. “Het zou heel fijn zijn als instellingen zoals de universiteit of woningbouwverenigingen zouden kunnen samenwerken met internationale studenten en iets zouden kunnen regelen om het op dit moment minder zwaar te maken. Misschien kan er uitstel komen van het betalen van de huur en andere facturen, of wordt het mogelijk dat gespreid te betalen.”
De ervaring leert dat zeker woningcorporaties maar ook private verhuurders vaak open staan voor een betalingsregeling, mits je daar zelf actief over begint. Wacht dus niet tot het water je aan de lippen staat, maar bel direct met je verhuurder om afspraken te maken over een betalingsregeling.
Verlies van werk
Naast het gebrek aan informatie over regelingen, zijn er ook uitdagingen bij het vergaren van inkomsten. Abdelsamie: “Sommige internationals hebben hun bijbaan verloren en/of hebben studievertraging. Het is moeilijker om nu rond te komen. Vlak voor corona vond ikzelf een baan bij de Spar, maar dat ging uiteindelijk helaas niet door. Al snel kwam toen de lockdown, waardoor het vinden van een nieuwe job erg moeilijk werd. Ik probeerde ook mijn eigen bedrijf te starten, maar moest dat stoppen omdat ik niet in de werkplaats kon werken om in goederen te voorzien. Nu kan ik alleen mijn ouders om hulp vragen. Ik kan niet spreken namens de mensen die niet het geluk hebben van ouders waarbij ze kunnen aankloppen voor hulp, of die een slechte relatie hebben met hun ouders. Als ik de ondersteuning van mijn ouders niet had gehad, zou ik hulpeloos zijn geweest. Ik ben wel benieuwd hoe anderen ermee omgaan.”
De Nederlandsche Bank voorspelt ruim 400.000 werklozen door de coronacrisis. De hardste klappen vallen in de horeca en toerismesector. Zeker die eerste sector is altijd erg populair geweest onder studenten. Had jij een bijbaan en zit je door crisis zonder werk, dan kun je wellicht aanspraak maken op een WW-uitkering. Soms heb je daar geen recht op, bijvoorbeeld doordat je flexwerk deed.
Het kabinet heeft een nieuwe steunmaatregel voor die mensen in het leven geroepen. Om daarvoor in aanmerking te komen, moet je in februari minimaal 400 euro bijverdiend hebben en het bedrag in april minimaal gehalveerd hebben zien worden. Kom je in aanmerking? Dan krijg je eenmalig 550 euro per maand voor maart, april en mei uitgekeerd. Hierbij wordt geen onderscheid gemaakt op gebied van nationaliteit. De steunmaatregel wordt uitgevoerd door het UWV en daar moet je je melden als je in aanmerking denkt te komen. Dat kan vanaf 22 juni 2020.
Kom ik in aanmerking voor een bijstandsuitkering?
Kom je in financiële problemen? Neem contact op met je studentendecaan, DUO of de gemeente waar je woont. In het uiterste geval kun je bij die laatste instantie een bijstandsuitkering aanvragen. Let wel, dit kan alleen als je geen recht hebt op studiefinanciering en dus ook niet kunt lenen bij DUO. Bij niet-EER-studenten is dit in het algemeen het geval, al zijn er uitzonderingen. Als je een aanvraag indient voor een bijstandsuitkering moet je overigens wel actief op zoek naar werk, wat vaak een uitdaging is naast een studie. Ook gaat werk voor studie als je een bijstandsuitkering hebt, dus als er geschikt werk voor je gevonden is, moet je dat accepteren. De gemeente bepaalt bij een aanvraag of je in aanmerking komt voor een uitkering. Ben je afgestudeerd en kun je geen werk vinden? Ook dan kun je (ook Nederlanders en EER'ers na het stoppen van je studiefinanciering) proberen een bijstandsuitkering aan te vragen. Als je tussen de 18 en 27 jaar bent, moet je na je aanvraag eerst vier weken zelf actief op zoek gaan naar werk.
Kom ik in aanmerking voor (een extra lening via) studiefinanciering?
Heb je wel recht op studiefinanciering bij DUO? Dan kun je extra bijlenen, ook met terugwerkende kracht tot het begin van het collegejaar. Niet alleen Nederlandse studenten kunnen aanspraak maken op studiefinanciering bij DUO, ook EER-studenten kunnen hier gebruik van maken, mits zij voldoen aan de aanvullende voorwaarden. De volledige regelgeving wanneer je kwalificeert voor studiefinanciering vind je op de website van de Rijksoverheid.
Om in aanmerking te komen voor studiefinanciering komt het erop neer dat je de nationaliteit hebt van een EER-land of Zwitserland en je voldoet aan minimaal één van volgende punten:
- Je werkt tenminste 56 uur per maand in Nederland;
- Of je woont al minimaal vijf jaar in Nederland zonder tussenpauze (korte vakanties niet meegeteld);
- Of één van je ouders heeft een EER-nationaliteit én werkt minimaal 56 uur per maand in Nederland;
- Of je geregistreerde partner heeft een EER-nationaliteit en werkt minimaal 56 uur in Nederland
Voldoe je aan de voorwaarden? Dan kun je studiefinanciering aanvragen als je dat nog niet gedaan had.
Verlies ik mijn recht op studiefinanciering als ik niet meer 56 uur per maand kan werken door corona?
In deze bijzondere tijd kan het natuurlijk zo zijn dat een student zijn bijbaan verliest en daardoor (tijdelijk) niet meer kan voldoen aan die 56-uur eis voor EER-studenten. Dat zou voor internationale studenten betekenen dat ze niet alleen hun bijbaan verliezen maar ook hun recht op studiefinanciering. DUO zegt hierover: “DUO gaat soepel om met de 56-uurseis, zolang de coronamaatregelen gelden. Kun je nu niet aan de 56-uurseis voldoen? Dan kijkt DUO naar de door jouw gewerkte uren voor én na de maatregelen.” Met andere woorden: de internationale studenten die hier gebruik van maken hoeven niet direct bang te zijn hun recht op studiefinanciering kwijt te zijn door het verliezen van hun bijbaan.
Compensatie collegegeld
Masterstudente Bouwkunde Vesta Tsao uit Taiwan liep de afgelopen maanden studievertraging op vanwege de beperkte toegankelijkheid tot de labs van de TU/e. Testen in het lab is essentieel voor haar afstudeerproject. “Ik zat op schema, tot corona kwam. Ik probeer altijd vooruit te plannen, maar dit kon ik niet voorzien. Als je normaal gesproken vertraging hebt, moet je voor elke extra maand ongeveer 1.600 euro betalen als je een niet-EER-student bent. Ik maakte me hier grote zorgen over, want 1.600 euro per maand is veel geld. Ik heb er ruim een maand geleden met de studentendecaan over gesproken. Ze vertelde me dat de TU/e een plan had bedacht voor niet-EER-studenten en dat ik dan voor maximaal drie maanden vertraging het Nederlandse collegegeldtarief zou betalen. Dat is ongeveer 178 euro per maand. Dat helpt wel, maar ik dacht dat ik helemaal niet zou hoeven betalen omdat dit niet mijn schuld is. De studentendecaan neemt in juli en augustus weer contact met me op om te kijken of de vertraging nog aanhoudt en zo ja, dan moet ik me opnieuw inschrijven voor komend collegejaar. Ik heb het gevoel dat internationale studenten overal (de steunmaatregelen, red.) buiten vallen en niemand schrijft over deze dingen. In mijn geval neemt ook de Taiwanese regering geen contact met mij op, we zitten echt tussen twee regeringen in”, zegt Tsao.
Een leuk extraatje zit er sowieso wel in voor alle studenten die in de periode van september 2020 tot en met januari 2021 hun masterdiploma halen. Zij krijgen allemaal een compensatie voor het collegegeld, dus ook de EER- en niet-EER-studenten. Voor studenten aan de TU/e is dat 535 euro. Wat je moet doen om deze financiële compensatie te ontvangen? Als je al bekend bent bij DUO hoef je niets te doen en zal DUO het bedrag automatisch naar je overmaken. Als dat niet zo is doe je er verstandig aan je te melden. Je ontvangt het bedrag uiterlijk 31 maart 2021.
Buitenlands geld verdampt
“De economie van mijn land - Egypte - is hard getroffen en de nationale valuta is flink gedaald in waarde”, zegt Abdelsamie. En dat geldt voor meer internationals. “Het is dus niet alleen dat ouders hun baan zouden kunnen verliezen, mijn moeder is met pensioen, en daardoor minder inkomsten hebben, maar het kan ook dat het geld dat ze verdienen minder waard is geworden. Er zijn ook veel financiële factoren om rekening mee te houden in deze crisis. En ja, ik begrijp dat ik als international zelf de keuze heb gemaakt om hierheen te komen. Maar dit is een situatie waar ik niet eens van zou dromen, laat staan me op zou voorbereiden. Een beetje medeleven wordt zeker gewaardeerd omdat niemand wist dat dit zou komen.”
Dit is een situatie waar ik niet eens van zou dromen, laat staan me op zou voorbereiden. Een beetje medeleven wordt zeker gewaardeerd
Sancties VS
Sina Khodabakhsh Reshad uit Iran studeert Construction Management Engineering en had eigenlijk gehoopt ondertussen wel klaar te zijn, maar door corona is dat helaas niet het geval. “Door de huidige situatie met al zijn onzekerheden en het veranderen van de hele werkomgeving heb ik sowieso twee maanden extra vertraging opgelopen. Bovendien heeft de crisis ervoor gezorgd dat de waarde van de Iraanse munt nog meer is gedaald dan voorheen, waardoor mijn financiële situatie onstabiel is geworden. Het is moeilijk om de financiële steun van mijn ouders hier in Nederland beschikbaar te krijgen. Vanwege de sancties die de VS Iran heeft opgelegd, is het niet eenvoudig om geld over te schrijven. Veel bedrijven over de hele wereld kunnen geen zaken doen met Iran, wat ook geldt voor banken. Als een bank zaken doet met de Verenigde Staten, krijgt die problemen als die ook zaken doet met Iran. Ik had een rekening bij de Rabobank die ze wilden blokkeren, omdat ik geen geld mocht overmaken uit Iran. 'We willen geen euro van dit account uit Iran', werd me gezegd. Daarna ben ik overgestapt naar ING, daar gaat het iets makkelijker maar het blijft lastig."
Contant geld
Voor corona was er voor hem nog de optie om een vriend of familielid contant geld te laten meenemen als die personen naar Nederland kwamen. "Maar nu is dat natuurlijk niet mogelijk. Ik moet nu via-via zoeken naar mensen die hier werken, mij geld kunnen geven en die het oké vinden als mijn ouders hen later terugbetalen. Door de devaluatie heb je na het omwisselen veel minder euro’s dan voorheen. Mijn financiële instabiliteit baarde me echt zorgen, daarom heb ik contact opgenomen met de universiteit. Ik wist niet wat ik moest doen en financieel instabiel zijn geeft ook mentale druk. Dus regelde ik een afspraak met de studentendecaan, die me vertelde dat er misschien een lager collegegeld komt voor de maanden dat ik vertraging heb (ondertussen bevestigd, red.). Ik denk dat het sowieso eerlijk is dat we een beetje van ons collegegeld terugkrijgen, omdat we nu geen gebruikmaken van faciliteiten op de universiteit. Normaal betalen niet-EER-studenten 1.600 euro per maand, dus een paar maanden vertraging heeft dan een grote impact. Mei en juni waren erg zwaar voor mij. Ik heb mezelf voorbereid op deze studie en financieel rekening gehouden met een vertraging van één tot anderhalve maand. Maar toen dat door de crisis snel meer werd, maakte ik me zorgen”, zegt Khodabakhsh Reshad.
Bouwkundestudent Cinelli ondervindt ook de invloed van de valutadaling: “Onze munt is gedaald van 4 Braziliaanse real (BRL) voor 1 euro (wat al hoog was, daarvoor was 3,20 BRL 1 euro waard) naar bijna 7 BRL voor 1 euro! Bovendien hebben mijn ouders het thuis ook moeilijk. Mijn moeder, tandarts, had een afname van bijna tachtig procent in patiënten en mijn vader moest een hele vestiging van zijn bedrijf sluiten. Deze combinatie van minder werk voor mijn ouders en de prijsdaling van de Braziliaanse real maakt het op dit moment erg moeilijk voor ons.”
Discussie