Je uiterste best doen en proberen de beste te zíjn. Ja, in die zin komt ze misschien wel uit een ambitieus gezin, vertelt Howard. De geboren Amerikaanse groeide samen met haar ouders en oudere zus op in Long Island, New York, net buiten Manhattan. Ook toen was ze al een actieve tante. Sociaal, sportief en muzikaal.

Van haar vierde tot haar zeventiende speelde ze viool, met frisse tegenzin trouwens: “Ik wilde liever drummen, maar dat vond mijn moeder maar niks.” Toch is ze het instrument, ondanks het uitblijven van een echte klik, nog altijd dankbaar. “Het heeft me geleerd hoe belangrijk discipline is. Dat je met hard werken, tijd en toewijding succes kunt boeken.” Dat drumstel kwam er later, op haar veertigste, trouwens alsnog, vertelt Howard lachend: “Dat is mijn midlife crisis-instrument”.

Terug naar New York, waar Howard zich na de basisschool en middelbare school op een ingenieursopleiding aan de University at Buffalo stortte. De eerste twee jaar vol “serieuze technische basis” vond ze trouwens maar niks, bekent ze, en brachten haar meermaals op het randje van afhaken.

Maar ze zette door. Al was het maar omdat ze móest, omwille van haar meisjesdroom: astronaut worden. De onbewuste aanstichter: Lee Majors, de acteur die in de jaren zeventig de rol van astronaut Steve Austin vertolkte in de tv-serie ‘De Man van Zes Miljoen’. “Ik was als kind totaal verliefd op hem, wilde samen met hem de ruimte in.” Ze herinnert zich hoe ze als zesjarig meisje in slow motion door de kamer liep, zogenaamd gewichtloos rondstappend op de maan. Hoe ze in bomen klom om van daaruit te ‘vliegen’, “tellend hoelang het duurde tot ik de grond raakte”.

Het bleef bij fantaseren en spelen, totdat het einde van de middelbare school naderde en Howard gevraagd werd naar haar toekomstplannen. Voor het eerst ging ze zich verdiepen in haar kansen: “Wat moet ik doen om astronaut te worden?”. Al snel werd duidelijk dat een technisch diploma, liefst gevolgd door een promotieonderzoek, toch wel de minimale vereiste was.

De exacte vakken waren voor haar nooit een struikelblok geweest, “goede cijfers halen was het probleem niet. Maar het was zeker niet mijn passie”. Die “serieuze technische basis” at Buffalo was dan ook geen doel, maar vooral een onmisbaar middel voor de jonge Howard, die zich uiteindelijk specialiseerde in de meer menselijke, psychologische kant: “Industrial Engineering werd my happy medium”.

Een vrouw met grootse dromen, maar ook: heel praktisch, pragmatisch. Ook haar keuze voor een promotietraject in Eindhoven, van 1990 tot 1994, was met een nuchtere doelgerichtheid omgeven. “In Amerika kan een PhD zo tien jaar duren. Dat was niks voor mij, zeker omdat het eigenlijk helemaal niet mijn doel was om in die academische wereld verzeild te raken. In Europa duurt zo’n traject gemiddeld vier jaar, had ik gehoord - dat trok me wel.”

In Eindhoven kon ze in het Engels promoveren en kreeg ze als aio bovendien betaald voor haar PhD. Ze wist naar eigen zeggen níks van de Brabantse stad, totdat ze in de slotfase van haar sollicitatieprocedure naar de universiteit kwam voor een gesprek met haar uiteindelijke promotor Theo Bemelmans. Haar eerste indruk was positief, maar haar tijd in Eindhoven zou desondanks een moeilijke worden, “zeker de eerste twee jaar. Ik heb enorm moeten wennen, ook aan de taal.” Maar Howard zette haar tanden erin: “‘Als je de taal spreekt, krijg je meer vrienden’, verzekerden mensen me”.

Ook met professoren aan de TU/e kon ze niet altijd goed levelen, blikt ze terug. “Ik probeerde mijn eigen gang te gaan, wilde onderzoek doen naar wat ik leuk vond. Maar dat werd niet altijd gewaardeerd.” Ze promoveerde op onderzoek naar supportsystemen voor groepsbeslissingen: “Hoe kun je groepen, waarin allerlei dynamieken gaande zijn, helpen om beslissingen te nemen met behulp van technologie?”

Geen enorm technisch onderwerp, bekent Howard, “en ogenschijnlijk eenvoudig als je kijkt naar de technologieën van nu”. Maar: dat vurig gewenste papiertje was op zak. “Meteen daarna heb ik voor het eerst gesolliciteerd bij NASA.” En met relatief succes: in de selectieprocedure van de Amerikaanse ruimtevaartorganisatie schopte ze het tot de shortlist van (tweehonderd) highly qualified astronaut candidates, waarop ze ook in daaropvolgende jaren meermaals zou belanden. Om daar, met alles in huis en de haven al in zicht, toch nog te stranden.

De TU/e-alumna is een vrouw van ‘niks te verliezen’. En dat bleek ook toen ze in 2011 vanwege een reorganisatie weg moest bij Shell en een loopbaanadviseur haar vroeg wat ze het allerliefst wilde gaan doen. “Astronaut worden”, was Howards boude antwoord. Het was nu of nooit. “Ik kreeg bovendien een soort gouden handdruk van Shell, dus ik wist dat ik voor een paar jaar geld had om werk te maken van mijn plannen.”

Plán, eigenlijk - een enigszins aantrekkelijk alternatief had ze niet. “Dat was om bij een andere oliemaatschappij hetzelfde werk te gaan doen als in mijn laatste baan als duurzaamheidsmanager bij Shell.” Ze was de afgelopen jaren nog actief in twee andere functies, bij Saudi Aramco (de staatsoliemaatschappij van Saoedi-Arabië) en bij AEGON - volgens haarzelf met wisselend succes.

Zélf kansen creëren - ook hier weer. Tijdens haar eerdere eigen astronautentraining had ze namelijk ervaren hoezeer de focus op het fysieke aspect lag; had ze anderen met zichzelf en extreme omstandigheden zien worstelen in onder meer de beruchte centrifuge waarin kandidaat-ruimtevaarders worden blootgesteld aan de druk van toenemende g-krachten. “Ik voelde dat daar een gat lag: astronauten mentaal begeleiden voor hun vlucht”.

Vooralsnog moet de allereerste commerciële ruimtevaartvlucht met betalende passagiers nog steeds gaan plaatsvinden, soms tot ongeduld van de bevlogen Howard. Pas als er een definitieve datum is, gaan kandidaat-passagiers namelijk echt nadenken over hun voorbereiding, denkt ze. De grote commerciële jongens, zoals Virgin Galactic en Blue Origin, hebben volgens haar bovendien relatief weinig aandacht voor het mentale aspect van zo’n vlucht. “Het wordt meer gezien als een nice to have.” Ook in Howards training, die ze dapper aan de man heeft proberen te brengen, waren de grote space operators volgens haar slechts “mildly interested”.

Ze betoogt: “Je betaalt een kwart miljoen dollar voor zo’n reis, die je niet kunt overdoen. Dan wil je er toch alles aan doen om daar qua beleving het maximale uit te halen? Dan wil je toch niet dat die reis pas je oefening is, met het risico van allerlei incidenten onderweg, door jezelf of door anderen? Zonder goede voorbereiding komen die incidenten er geheid.”

Zo heeft gepoogd een paar van de lucky few, van wie bekend is dat ze een ticket to space op zak hebben, te benaderen. Veelal wereldberoemde sterren, de Angelina Jolies en Brad Pitts van de wereld, “en die bereik je maar moeilijk; die hebben allemaal mensen om zich heen om hun mail te filteren”.

Die rechtstreekse route richting de vermogende ruimtereizigers to be was dus geen groot succes, maar inmiddels werkt ze samen met het Britse bedrijf Blue Abyss, dat zichzelf het eerste commerciële ruimtevaarttrainingscentrum ter wereld noemt. “Zij wilden diverse trainingen gaan aanbieden, maar hadden nog geen mentale training. Die ga ik nu voor hen doen. Het wordt een one-stop-shop, waarvoor zij de klanten gaan werven.”

Eén van de projecten die Howard van daaruit begeleidt, is Career Astronauts: een wereldwijde wedstrijd met uiteindelijk vier gelukkige winnaars die straks mee mogen op een commerciële ruimtevlucht. De organisatoren klopten bij Howard aan na haar TED Talk die ze twee jaar geleden, na enige aarzeling, had gegeven. “Veel mensen zeiden: ‘Je moet mensen vertellen wie je bent en wat je doet’.”

Het uiteindelijke aantal likes op YouTube mag dan niet indrukwekkend zijn; het bracht haar wél in contact met de CEO van AdvancingX, dat achter de Career Astronauts-competitie zit. “Hij vroeg: wil je onze astronautentrainer en coach worden en mee de ruimte ingaan? Ik dacht: ‘Waar is die verborgen camera?’. Maar nu ga ik dus alsnog de ruimte in. Niet op een André Kuipers-achtige manier, maar hee - dat is hoe het universum je soms verrast. En hoe dingen alsnog op je pad kunnen komen als je geduld hebt, trouw blijft aan jezelf en aan je droom.”

Meer nog hoopt ze dat haar eerste ruimtereis in 2023 het opstapje vormt naar méér tijd in de ruimte, naar “een nóg gekkere droom. Uiteindelijk wil ik een soort herbergier in de ruimte worden en een ruimtevaarthotel gaan bemannen, waar mensen zich voor bijvoorbeeld een week eventjes astronaut kunnen wanen.” Space-aerobics, space-yoga; de enthousiaste Howard ziet het activiteitenprogramma al voor zich. Sommigen verklaren haar voor gek, “maar de technologie om zo’n ruimtevaarthotel te kunnen runnen, ís er. Mensen moeten er echter ook naartóe kunnen, dat is de grotere uitdaging. Zodra die commerciële vluchten echt van start gaan, komt ook dit een stap dichterbij”.

Als ze, met lichte tegenzin, dan toch een inschatting moet maken van de planning: “Ik zou zeggen over vijf, zes jaar”. Lachend: “Dan ben ik zestig. Mijn doel en grootste zorg in het leven is vooral: fit blijven, zodat ik alles waar ik van droom, ook echt kan meemaken. Ik word een beetje zenuwachtig van het idee dat mijn leeftijd mijn beperking zou kunnen worden.”